پتروگرافی، ژئوشیمی و سن سنجی گرانیتوئید تخت باز، شمال غربی بیرجند، خاور ایران

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: فصلنامه پترولوژی، دوره: 5، شماره: 18
  • کد COI اختصاصی: JR_IJPU-5-18_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 243
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدمهدی خطیب

سید سعید محمدی

سون لین چانگ

محمدحسین زرین کوب

چکیده

گرانیتوئید تخت باز در شمال غربی بیرجند، در مجاورت مجموعه ای از سنگ های آذرآواری مرکب از توف، توف مارنی و برش رخنمون دارد. بر اساس مطالعات پتروگرافی و تجزیه عناصر اصلی، این توده آلکالی گرانیت تا گرانیت است. بافت های متداول در این سنگ ها، گرانولار، گرافیک، میرمکیتی، گرانوفیریک و پرتیتی است. کانی های سازنده اصلی شامل: فلدسپار پتاسیم (اورتوکلاز و میکروکلین پرتیتی)، کوارتز و پلاژیوکلازهای سدیک هست. بیوتیت تنها کانی مافیک این سنگ ها است. زیرکن، اسفن و اکسید آهن کانی های فرعی را می سازد. بیوتیت به کلریت و فلدسپار ها به سریسیت، کربنات کلسیم و کانی های رسی دگرسان شده اند. سن سنجی با روش زیرکن-اورانیوم-سرب، سن توده گرانیتوئیدی را ۶/۰±۷/۵۵ میلیون سال (اوایل ائوسن) تعیین نمود. این مجموعه سنگی از نظر شیمیایی دارای مقادیر بالای مجموع آلکالی ها، Fe/Mg، Ga/Al، Hf، REE (به جز Eu)، SiO۲ و Zr و مقادیر پایین Ba، CaO، MgO، P۲O۵ و Sr است. این ویژگی ها به همراه نمودارهای ژئوشیمیایی بیانگر این است که گرانیتوئید تخت باز از نوع A پس برخوردی (تیپ A۲) است. این مجموعه می تواند از ذوب پوسته قاره ای در یک سیستم کششی پس از برخورد بلوک های قاره ای لوت و افغان در خاور ایران مشتق شده باشد.

کلیدواژه ها

زیرکن-اورانیوم-سرب, سن سنجی, زیرکن, اورانیوم, سرب, آلکالی گرانیت, تخت باز, زمین درز سیستان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.