ژئوشیمی و خاستگاه زمین ساختی سنگ های آتشفشانی ترسیری شمال خوسف (شرق ایران)

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: فصلنامه پترولوژی، دوره: 5، شماره: 19
  • کد COI اختصاصی: JR_IJPU-5-19_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 185
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید محمد پورمعافی

گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

عافیه خواجه

گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

سید سعید محمدی

گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

چکیده

منطقه مورد مطالعه در شمال خوسف در استان خراسان جنوبی و در مرز پهنه زمین درز سیستان با بلوک لوت واقع شده است. در این محدوده گدازه های متعلق به ترسیر شامل: آندزیت، کوارتز آندزیت، داسیت و ریولیت رخنمون دارد. بافت غالب در بیشتر نمونه های مطالعه شده پورفیری و گلومروپورفیری است. کانی های اصلی تشکیل دهنده سنگ های آندزیتی شامل: پلاژیوکلاز، آمفیبول و پیروکسن است که در بعضی نمونه ها در خمیره میکرولیتی قرار گرفته اند. در کوارتز آندزیت و داسیت های منطقه نیز پلاژیوکلاز، بیوتیت، آمفیبول و کوارتز به صورت فنوکریست وجود دارد. ریولیت ها از کوارتز، آلکالی فلدسپار و پلاژیوکلاز تشکیل شده اند. وجود بافت غربالی، منطقه بندی، حاشیه رشد مجدد و ماکل های ترکیبی و ناقص در فنوکریست های پلاژیوکلاز، خوردگی خلیجی و گردشدگی در بلورهای کوارتز و حاشیه واکنشی در آمفیبول ها نشان دهنده عدم تعادل حین انجماد ماگما است. سنگ های مورد بررسی از نظر ژئوشیمیایی، کالک آلکالن پتاسیم متوسط تا بالا هستند که دارای غنی شدگی در LILE و آنومالی منفی Nb، Ta و Ti بوده و نشان دهنده ماگمای مرتبط با فرورانش و متعلق به حاشیه فعال قاره ای است. در نمودار عناصر نادر خاکی بهنجار شده با کندریت، غنی شدگی گروه LREE نسبت به HREE مشاهده می شود که نشان می دهد ماگمای مادر این سنگ ها از ذوب بخشی گوشته غنی شده به وسیله سیالات مرتبط با رسوبات فرورونده منشا گرفته است.

کلیدواژه ها

سنگ های آتشفشانی ترسیر, کالک آلکالن, حاشیه فعال قاره, شمال خوسف, بلوک لوت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.