خاستگاه ماگماتیسم آداکیتی در منطقه سهند، استان آذربایجان شرقی

در این پژوهش، اطلاعات ژئوشیمیایی جدیدی برای سنگ های داسیتی و ریولیتی سهند واقع در جنوب تبریز آشکار می گردد که در زمان الیگو-میوسن طی برخورد صفحات عربی و اوراسیا به دنبال فرورانش سنوزئیک اقیانوس نئوتتیس به وجود آمده است. توده های بررسی شده در داخل سنگ های ولکانیکی و رسوبی کرتاسه و ائوسن نفوذ کرده اند. ترکیبات داسیتی و ریولیتی به صورت تمرکزات پایین Y، محتوای بالای Sr و الگوهای به شدت تفریق یافته عناصر نادرخاکی، که از ویژگی های آداکیت های در ارتباط با ذوب ورقه است، مشخص می شوند. بررسی های ژئوشیمیایی نشان می دهد که گدازه های منطقه در سری کالک آلکالن قرار داشته و جدایش گسترده ای در آنها انجام نشده است. غنی شدگی از عناصر نادر خاکی سبک (LREE) در مقایسه با عناصر نادر خاکی سنگین (HREE) و بالا بودن مقدار عناصر ناسازگار LIL نسبت به HFS و نیز بی هنجاری منفی برجسته Nb، P و Ti در گدازه های منطقه، از نشانه های سنگ های وابسته به محیط فرورانش است. در دیاگرام روابط عناصر اصلی و فرعی، نمونه های بررسی شده ویژگی های آداکیت های سیلیس بالا را نشان می دهد. همچنین، این نمونه ها مقادیر بالاتر MgO و (Mg#=MgO/[MgO+FeOt], molar) #Mg را دارد که این ویژگی به عنوان تبادل و واکنش متقابل ماگمای آداکیتی با گوه گوشته رورانده تفسیر می شود. با توجه به این مساله، محیط زمین ساختی این سنگ ها شاید به یک کمان پس از برخورد متعلق باشد که صعود ماگما و شاید تولید آن، به وسیله گسل های امتدادلغز و زمین ساخت کششی همراه با آن کنترل می شود.

کلیدواژه ها:

آداکیت ، ارومیه-دختر ، گوه گوشته رورانده ، فرورانش ، سهند ، ارومیه ، دختر