مطالعه بلورهای زیرکن: راهبردی برای تشخیص خاستگاه، ماهیت و دمای تبلور ماگماهای ریولیتی

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: فصلنامه پترولوژی، دوره: 7، شماره: 26
  • کد COI اختصاصی: JR_IJPU-7-26_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 266
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محبوبه جمشیدی بدر

گروه زمین شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران ۳۶۹۷ – ۱۹۳۹۵، ایران

صدرالدین امینی

گروه ژئوشیمی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

نرگس سادات فرامرزی

واحد تحقیق و توسعه، شرکت پارس کانی، تهران، ایران

چکیده

با توجه به این که تبلور زیرکن تابعی از دما، ترکیب شیمیایی و میزان آب ماگماست و شکل و اندازه آن به سرعت تبلور و میزان اشباع شدگی ماگما نسبت به عنصر زیرکنیم بستگی دارد، لذا در این مطالعه به بررسی بلورهای زیرکن ریولیت‎های سازند هرمز در چهار گنبد نمکی مختلف (گچین، بندر معلم، جزیره هرمز و جزیره لارک) پرداخته شده است. زیرکن درون این واحدهای سنگی از نظر ریخت‎شناسی اغلب در گستره های P۳ و P۴ و به میزان کمتر در گستره های P۵، P۲ و S۱۵ قرار می‎گیرند. ریخت‎شناسی زیرکن‎ها، نبود برهم رشدی هیدروزیرکن و میانبارهای آپاتیت یا مونازیت در آنها گویای تبلور زیرکن‎های مطالعاتی از ماگماهای ریولیتی با خاستگاه نوع I است. ریخت‎شناسی زیرکن به ماهیت نسبتا قلیایی و خشک ماگمای مولد نیز اشاره دارد. حداقل دمای تبلور زیرکن‎ها بر اساس ریخت‎شناسی زیرکن، دماسنجی اشباع زیرکن و ژئوشیمی سنگ کل، ºC ۷۵۰ تا ۸۴۰ محاسبه شده است. مشاهده بلورهای شکل‎دار و طویل زیرکن در کنار زیرکن‎های کوتاه نشان دهنده فوق اشباع بودن ماگمای مولد از زیرکنیم از ابتدای تبلور است و منطقه‎بندی باریک و نزدیک به هم این زیرکن‎ها آن را تایید می کند. 

کلیدواژه ها

زیرکن, دماسنجی, خاستگاه, ریولیت, گنبدهای نمکی زاگرس

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.