سن سنجی و خاستگاه سنگ‎های آتشفشانی منطقه خونیک (جنوب بیرجند، خراسان جنوبی) با بهره گیری از ایزوتوپ های استرانسیم و نئودیمیم

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: فصلنامه پترولوژی، دوره: 7، شماره: 28
  • کد COI اختصاصی: JR_IJPU-7-28_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 336
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سمیه سمعیی

گروه زمین‎شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

محمدحسن کریم پور

گروه زمین‎شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

مجید قادری

گروه زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

محمدرضا حیدریان شهری

گروه زمین‎شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

ژوزه فرانسیسکو سانتوز

گروه زمین‎شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه آویرو، آویرو، پرتغال

چکیده

منطقه خونیک در جنوب بیرجند، در استان خراسان جنوبی و در کناره خاوری بلوک لوت جای دارد. سنگ‎های آتشفشانی ترسیری در این منطقه ترکیب آندزیتی و تراکی آندزیت هستند. سن سنجی به روش روبیدیم- استرانسیم بر روی کانی‎های پلاژیوکلاز، هورنبلند و کل سنگ نمونه هورنبلند پیروکسن آندزیت انجام شد. بر این پایه، سن جایگیری مجموعه آتشفشانی در منطقه خونیک ۱۱±۵۸ میلیون سال پیش (پالئوسن پایانی) به دست آمد. این سنگ‎ها دارای ترکیب ایزوتوپی ۸۷Sr/۸۶Srو εNd اولیه به ترتیب ۷۰۴۶/۰ تا ۷۰۴۹/۰ و ۱۶/۲+ تا ۱۲/۳ + هستند. برپایه داده های ایزوتوپی، ماگمای مادر سنگ‎های آتشفشانی از گوشته تهی شده پدید آمده و دچار کمترین آلودگی پوسته ای در هنگام تبلوربخشی شده است. از دیدگاه زمین‎شیمیایی، سنگ‎های آتشفشانی منطقه خونیک کالک آلکالن تا شوشونیتی و متاآلومین هستند. غنی شدگی از LILE ها و آنومالی منفی Nb و Ti در سنگ‎های آتشفشانی نشانه پیدایش آنها در پهنه فرورانش و در جایگاه زمین ساختی کناره های فعال قاره ای است. برپایه الگو سازی انجام شده، این سنگ‎ها در نتیجه ۱ تا ۵ درصد ذوب بخشی گوشته متاسوماتیسم شده با ترکیب اسپینل گارنت لرزولیت پدید آمده‎اند.

کلیدواژه ها

ایزوتوپ های استرانسیم و نئودیمیم, زمین‎شیمی سنگ‎های آتشفشانی, خونیک, بلوک لوت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.