نصرالله پاینده- رضا آزاد

نواحی هور، جغرافیای خاص خود را دارند. آن ها در واقع تالاب هایی با آب نسبتا شیرین و انبوهی از پوشش گیاهی و وسعت قابل توجه هستند. اهمیت مناطقی همچون هورالعظیم هنگامی روشن می شود که شیوه ای از زندگی چند هزار ساله ساکنینی را به نمایش می گذارد که زندگی خود را مدیون هور می دانند. قوت آنها اعم از ماهی، برنج و شیر گاو میش و خانه هایی از جنس نی و چولان هدیه ی هور است و تجاربی چند هزار ساله، در مبارزه با طبیعت سخت و خشن آنجا موفق بوده اند. ماندن طولانی رزمندگان بر روی آب در این مناطق رمز و راز و البته دلایل علمی دارد که در ماندگاری چند هزار ساله بومیان و شیوه ی زندگی آنها نهفته است. جنگ تحمیلی رژیم بعث و اقدامات پس از جنگ صدام پلید در جهت خشکاندن هور، ۴۰۰۰۰۰ نفر از ساکنین آن را آواره ی مناطق دیگر نمود و تجارب زندگی در هور رو به نابودی رفت. تجارب عملیات موفق خیبر باعث شیوهای نوین جنگی بود که برای اولین بار در جهان به نمایش گذاشته شد.استفاده از این تجارب و ثبت و ضبط آن، به ویژه کنار آمدن با طبیعت سخت و خشن چنین مناطقی و شیوه های جنگیدن در آن شرایط طبیعی، چراغ راه آینده در دفاع از سرزمین اسلامیمان خواهد بود.  

هورالهویزه, هور العظیم, مرداب, جغرافیای نظامی, عملیات خیبر, آبراهه