پهنه بندی خطر سیلخیزی با روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و منطق فازی، (مطالعه موردی حوضه آبخیز سکنج،جنوبشرق دشت کرمان)

سیلها یکی از مخرب ترین بالیای طبیعی در جهان هستند که باعث ایجاد صدمات بزرگی در جوامع انسانی و تغییر محیط طبیعی میشوند. تعیین یک روش مناسب جهت پهنه بندی خطر سیل نیازمند حجم زیادی از داده های کمی و جغرافیایی است که سامانه اطالعات جغرافیایی با کمک سازماندهی، آنالیز، بازیابی، نمایش و تهیه خروجیهای مناسب میتواند مناسب ترین ابزار جهت دستیابی به روش مناسب پهنه بندی خطر سیل و فهم شرایط هیدرولیکی و محیطی باشد. تحقیق حاضر در نظر دارد با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، منطق فازی و نرم افزار GIS، به پهنه بندی و بررسی پتانسیل سیل خیزی حوضه سکنج واقع در شرق دشت کرمان بپردازد. به این منظور جهت تهیه نقشه خطر سیل خیزی از لایه های بارش، پوشش گیاهی، شیب، لیتولوژی و تراکم آبراه ه استفاده شده است. سپس هر یک از الیه ها با توجه به میزان ارزش تعیین شده توسط متخصصین این رشته با استفاده از نرمافزار expert choice وزن دهی شده و درنهایت براساس وزن به دست آمده، بااستفاده از توابع فازی، فازی سازی شدند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که محدوده سیلخیزی با خطر خیلی زیاد ۴۰ درصد حوضه و خطر زیاد ۳۴ درصد حوضه را شامل میشوند. این محدوده ها از صخره های پرشیب سنگ آهک ضخیم لایه با پوشش گیاهی ضعیف تشکیل شده و عامل اصلی در ایجاد سیل درمنطقه است. محدوده های با سیل خیزی خیلی کم، کم و متوسط به ترتیب ۸ درصد، ۶ درصد و ۱۰ درصد را شامل میشوند و به طور عمده روی سنگهای غیرآهکی مانند شیل و ماسه سنگ قرار دارند.

کلیدواژه ها:

پهنه بندی ، خطر سیل ، منطق فازی ، تحلیل سلسله مراتبی AHP ، سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS