احسان احدی - کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شوشتر

یکی از مفاهیم برجسته شاهنامه فردوسی، تاثیر سیمرغ در داستان های آن است. سیمرغ در شاهنامه، نماینده دو بعد مثبت و منفی است که درمورد خاندان رستم، دارای استعداد فوق بشری و جنبه تقدس دارد اما نسبت به خاندان اسفندیار که اسفندیار، در خوان هفتم با سیمرغ روبه رومی شود، مرغی فاقد تقدس است و این سیمرغ، جفت همان سیمرغی است که به خاندان رستم کمک می کند و همچنین ویژگی های مرغاسطوره ای را به طور کامل ندارد و از آن به عنوان سیمرغ اهریمنی یادکرده اند. این مقاله سعی دارد تا به شکل توصیفی به بررسی ریشه هایفرهنگ دینی در قالب نقش سیمرغ در شاهنامه فردوسی بپردازد. نتایج بررسی منابع نشان داد گاهی برخی حیوانات جنبه های رمزی واسطوره ای دارند. به ویژه زمانی که در داستان های حماسی از آنها نام برده شود و سیمرغ هم از جمله حیواناتی است که در شاهنامه با دو نمودمتفاوت نمایان شده است؛ سیمرغ ایزدی، بسی والاتر از سیمرغ اهریمنی بود. چنانکه جنبه ایزدی بودن این مرغ نمودار تقدس و قدرت ماوراییطبیعی و قدرت های معنوی و غیبی دیگر است.

شاهنامه، سیمرغ، فرهنگ دینی