جمشید روستا - دانشیار گروه تاریخ دانشگاه شهید باهنر کرمان

با تاملی در دیوان اشعار ملامحسن فیض کاشایی میتوان دریافت که وی با زیبایی کم نظیری از عرفان، وادی های عرفان و سیر و سلوک سالکان از پایین ترین مراحل تا رسیدن به لقاء ذات باری تعالی، سخن رانده است. از نظر گاه فیض، سالک روشن ضمیر باید از هفت وادی وادی طلب، عشق، معرفت، استغنا، توحید، حیرت و فقر و فنا بگذرد تا بتواند به وصال معشوق ازلی و ابدی نائل آید. سالک (شاعر) با سختی های بسیار، اما با امید وصال دوست، وادی ها را یکی پس از دیگری پشت سر می نهد و نهایتا با رسیدن به وادی آخر و با نوشیدن از سرچشمه نورالانوار در میان انوار الهی، ذوب می گردد. فیض، برآن است تا از این زمین خاکی، جدا شده و به لقاء یار برسد. این حرکت برای رسیدن به لقاء الله به زیبایی از میان اشعار وی، قابل لمس است. از همین رو شنتار حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی در پی آن است تا ضمن بیانی کوتاه از حیات فیض کاشانی، به بررسی دیوان اشعار وی پرداخته و چگونگی گذر این عالم و سالک روشن دل از وادی های عرفان را مورد تبیین و واکاوی قرار دهد.

ملامحسن فیض کاشایی، دیوان اشعار، عرفان، وادی های عرفان، عش، الهی