تحلیل مقایسه ای انسان کامل در گلشن راز شبستری و مرصادالعباد نجم الدین رازی

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: هفتمین همایش ملی پژوهش های نوین در حوزه زبان و ادبیات ایران
  • کد COI اختصاصی: MTCONF07_107
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 356
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عباس محمدیان

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

خدیجه تندکی

کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

چکیده

انسان شگفت انگیزترین و پیچیده ترین آفریده خداست که با وجود کشش های جسمانی و غرایز نفسانی، جنبه الهی و ملکوتی نیز، در نهاد اینخلاصه آفرینش تعبیه شده و به خاطر این دوبعدی بودن، پیوسته در تکاپوست که به جنبه حقیقی خویش دست یابد و برای نیل به این هدفعالی در مسیر سیر و سلوک الیالله قرار میگیرد. در این مسیر پرفرازونشیب، سعی در رهایی روح خود از بندهای تعینات و هواجس نفسانیدارد تا دل، که خلاصه وجود اوست، صافی گشته و آیینه تمامنمای اسما و صفات حق گردد و به جایی برسد تا بشود "انسان کامل". چنینانسانی که خلاصه وجود آفرینش، نخستین مخلوق و اشرف مخلوقات است، سایر موجودات به سبب طفیل وجود آفریده شده اند؛ به این جهتمقام ولایت را داراست که میتواند واسطه بین حق و خلق باشد. موضوع این مقاله در راستای دیدگاه شیخ محمود شبستری در گلشن راز ونجم الدین رازی در مرصادالعباد با هدف واکاوی خصوصیات انسان کامل است که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که شبستری و نجم الدین رازی در مورد انسان کامل، آبشخورهای فکری تقریبا یکسان دارند؛ به گونه ای که معتقدند که جمیعمراتب الهی و کونی از عقول و نفوس کلی و جزئی و مراتب طبیعت تا آخر تنزلات وجود، مرتبت انسان کامل است؛ این چنین انسانی کهخلیفهالله است، شایستگی مقام نبوت و ولایت را دارد که می تواند راهبر گمراهان شود تا از خواب غفلت بیدار شوند و به هدف غاییشان کهخودشناسی و به تبع آن خداشناسی است، برسند.

کلیدواژه ها

انسان کامل، گلشن راز، شبستری، مرصادالعباد، نجم الدین رازی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.