چهره اسطوره ای زن در قصه های عامیانه مکتوب در فرهنگ بختیاری

از زن در اساطیر ، تصاویر گوناگونی ارائه شده که این تصاویر با دگردیسی­هایی در قصه­های عامیانه باقی مانده است . این تصاویر اسطوره­ای در ایجاد الگوی رفتاری و همچنین نشان دادن نوع نگرش و میل افراد جامعه به مسائل زنان نقش مهمی دارند که بدین سبب ، بررسی آن­ها اهمیتی شایان می­یابد . هدف در این پژوهش نیز بررسی چهره اسطوره ای زن در قصه­های عامیانه مکتوب در فرهنگ بختیاری با روش اسنادی است . نتایج پژوهش نشان می­دهد چهره ایزدبانویی زن در قصه های بختیاری ، سبب می شود تا زنان به سوی باروری ، عقل گرایی و فردیت حرکت کنند و چهره اهریمنی زن که از طریق ماده دیوان ترسیم می­شود ، کهنه­نمونه­ای است برای ترسیم نقش ویرانگری و لذت­جویی زن . در این قصه­ها ، شخصیت ننه­ماهی با آناهیتا ، تمتی با چیستا ، زن زیبا با دیوپری و سر اره پا تیشه با دیو بوشاسب قابل تطبیق است . خواستگاری کردن زن از مرد ، تصمیم­گیری زن برای امور زندگی ، نقش فعال داشتن در امور کشاورزی و کشته شدن مردخدای توسط زن­خدای نیز نشانه­های زن­سروری در این قصه­ها هستند . همچنین در برخی از قصه­ها ، برای رشد محصولات کشاورزی و دور کردن موجود اهریمنی باید دختری به ازدواج موجود شریر و اهریمنی درآید که این موضوع نیز می­تواند ریشه در رسم قربانی کردن ، به ویژه زنان ، برای خدای غله داشته باشد .

کلیدواژه ها:

اسطوره ، ایزدبانو ، قصه ، فرهنگ بختیاری ، زن .