نخل و خرمای فارس در سدههای نخستین اسلامی از منظر جغرافیای تاریخی
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه پژوهش های تاریخی، دوره: 13، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_JHRU-13-3_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 301
نویسندگان
دانشجوی دکتری گروه تاریخ، دانشکده ادبیات، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
دانشیار گروه تاریخ، دانشکده ادبیات، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
استاد گروه تاریخ، دانشکده ادبیات، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
چکیده
نخل در حکم یکی از درختان مشهور مناطق گرمسیری فارس، در سده های نخستین اسلامی در کانون توجه مردم این خطه بود؛ پس پرورش آن و تولید خرما از مشاغل عمده کشاورزان و باغداران این منطقه بود. نخل داری در جایگاه یکی از عرصه های تعامل مردم فارس با محیط گرمسیری آن در سده های یادشده، موضوعی است که تاکنون چندان واکاوی نشده و تنها در برخی از آثار تالیفی، به شکل کلی به آن توجه شده است. بر این اساس، پژوهش حاضر حول این پرسش سامان یافته است: از منظر جغرافیای تاریخی، در این دوران معیشت وابسته به نخل در چه زمینه هایی از حیات مردم فارس نمود پیدا کرده بود؟ پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و با مراجعه به منابع کتابخانه ای و بررسی میدانی در برخی مناطق دارای نخلستان و سازه های مرتبط با آبیاری نخل در فارس فراهم شده است. یافته های پژوهش از تعامل مردم گرمسیر فارس با جغرافیای محل سکونت خود، در ایجاد نخلستان های متعدد و استفاده فراوان از این درخت حکایت می کند. نخل و خرما در شکل گیری الگوهای زیستی سازگار با گرمسیر فارس همچون معماری، صنایع دستی، تغذیه، صادرات و پیدایش واژه های فراوان در ادبیات این منطقه نقش مهمی ایفا کرده و نزد مردم این خطه، جایگاه ویژه ای داشته است.کلیدواژه ها
فارس, نخل, خرما, جغرافیای تاریخی, سدههای نخستین اسلامیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.