مهار زیستی Fusarium fujikuroi عامل بیماری پوسیدگی طوقه برنج با استفاده از باکتری-های آنتاگونیست در استان گیلان

بیماری پوسیدگی طوقه برنج با عامل Fusarium fujikuroi یکی از مهم­ترین بیماری­های برنج در ایران و جهان است. در این تحقیق از مجموع ۸۰ نمونه جمع­آوری شده از مزارع برنج استان گیلان، ۱۸ سویه باکتریایی جداسازی گردید و توانایی آنتاگونیستی ۸ سویه باکتریایی شامل Bacillus subtilis، Bacillus circulans، Pseudomonas putida، Pseudomonas syringae، Pseudomonas aeruginosa، Pseudomonas fluorescens (N۴۷)، Pseudomonas fluorescens (۱۴۹)  و  Pseudomonas fluorescens (Chao) در آزمایشگاه و گلخانه به اثبات رسید. برای این منظور در آزمایشگاه از روش­های کشت متقابل، اثر ترکیبات فرار، تولید مواد سیدروفور و تولید آنتی­بیوتیک استفاده گردید. در روش کشت متقابل P. putida  با ۹۲/۳۹ درصد، در روش اثر ترکیبات فرار  B. subtilisبا ۰۱/۳۱ درصد، در روش تولید سیدروفور سویه­های  P. fluorescens (N۴۷)و B. subtilis به ترتیب با ۱۰/۵۲ و ۸۵/۴۵ درصد و در روش تولید آنتی­بیوتیکP. putida  با ۲۱/۵۹ درصد بیشترین تاثیر را در مهار رشد میسلیومی قارچ عامل بیماری نشان دادند. این سویه­های باکتریایی روی برنج در شرایط گلخانه­ای، مایه­زنی شدند و براساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس در شرایط گلخانه، بین تیمارهای مختلف از نظر صفات شدت بیماری، وزن تر، وزن خشک و ارتفاع بوته اختلاف معنی­داری در سطح احتمال ۱% وجود داشت. در بین باکتری­های مورد بررسی، کمترین شدت بیماری به­ترتیب متعلق به تیمار با باکتری­های P. putida و B. subtilis، در مورد صفت ارتفاع بیشترین ارتفاع به­ترتیب مربوط به تیمار با باکتری­های P. putida وB. subtilis و در مورد صفات وزن تر و نیز وزن خشک بیشترین وزن مربوط به تیمار با باکتری P. putida بود. با توجه به نتایج به­دست آمده از بررسی­های بیوکنترل در آزمایشگاه و گلخانه، سویه­های P. putida و B. subtilis موثر­ترین باکتری­ها در کنترل بیماری پوسیدگی طوقه برنج بودند.

کلیدواژه ها:

باکتری های آنتاگونیست ، برنج ، مهار زیستی ، Fusarium fujikuroi