محمدباقر عالی زاده - دانش آموخته دکترای اگروکولوژی گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود
حسن مکاریان - ۲ دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود
علی عبادی - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه محقق اردبیلی
آتوسا شفارودی - دانش آموخته دکتری اگرواکولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی

مدیریت صحیح کود یکی از ابزارهای لازم برای برخورداری از یک نظام اگرواکولوژیکی پایدار و پرسود در گیاه زعفران می باشد. بنابراین تاثیر منابع و مقادیر مختلف کودی بر عملکرد کمی و کیفی زعفران به صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک-های کامل تصادفی با سه تکرار در طی دو سال زراعی ۹۵-۹۴و ۹۶-۹۵ مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل: کود آلی در سه سطح، شاهد، کوددامی و ورمی کمپوست بود که در کرت های اصلی قرار گرفت. مخلوط کود شیمیایی نیتروژن و فسفر (NP) در دو سطح شامل ۵۰ و ۱۰۰ درصد نیاز کودی در کرتهای فرعی و پنج سطح باکتری های محرک رشد شامل عدم تلقیح (شاهد) و تلقیح با ازتوباکتر PTCC ۱۶۵۸ (Azotobacter chorococum)، سودوموناس آیروژینوس (Pseudomonas aeroginosa)، باسیلوس سوبتیلیس (Bacillus subtilis) و تلقیح سه گانه آن ها (ازتوباکتر PTCC ۱۶۵۸ (Azotobacter chorococum)+ سودوموناس آیروژینوس (Pseudomonas aeroginosa) + باسیلوس سوبتیلیس (Bacillus subtilis)) بود که در کرتهای فرعی فرعی قرار داده شد. نتایج نشان داد که کاربرد باکتری های محرک رشد به صورت تلفیقی باعث افزایش معنی دار ویژگی های عملکرد تر و خشک کلاله و خامه و تعداد گل نسبت به شاهد شد. به طوری که نتایج مقایسه سطوح باکتری های محرک رشد نشان داد که، کاربرد همزمان باسیلوس سوبتلیس، ازتوباکتر و سودوموناس باعث افزایش ۹۲ درصدی تعداد گل و ۷۷ درصدی عملکرد تر کلاله و خامه نسبت به تیمار شاهد شد. همچنین کاربرد باکتری های محرک رشد به صورت تلفیقی با کودهای آلی نیز در افزایش طول کلاله تاثیر معنی دار داشت. نتایج مقایسه میانگین داده های کود شیمیایی نشان داد که تیمار ۱۰۰ درصد کود شیمیایی توصیه شده، بیشترین طول کلاله (۶۷/۳ سانتی متر) را با اختلاف معنی داری نسبت به تیمار ۵۰ درصد نیاز کود شیمیایی (۴۵/۳ سانتی متر) به خود اختصاص داد. کاربرد کودهای آلی همراه با تلفیق باکتری ها بیشترین تاثیر را بر درصد کروسین داشت.

عملکرد تر و خشک کلاله, کود دامی, زعفران, ورمی کمپوست و باکتری های محرک رشد