محمد جواد نجفی - استادیار دانشگاه قم
زهرا محمودی - کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم

بازتاب فرهنگ زمانه در قرآن کریم، موضوعی است که پیشینه ای از زمان نزول قرآن دارد. اما در دوره اخیر نگاهی نو بر آن شکل گرفته و موافقت ها و مخالفت های  بسیاری پیرامون آن پدید آمده است. این پژوهش بر آن است با بررسی سیر دیدگاه مفسران ذیل آیات مربوط به «سبع سماوات»، ارتباط هفت آسمان  قرآن را با فرهنگ زمانه نزول روشن کند. با بررسی تفسیرها روشن گردید تنها از قرن چهاردهم مفسران به ارتباط هفت آسمان  با فرهنگ معاصران نزول پرداخته و قبل از آن می کوشیده اند به شیوه هایی دیگر به چرایی هفت عدد بودن آسمان ها در قرآن پاسخ دهند. اما به نظر می رسد قرآن کریم تنها در استفاده از زبان، بدون پذیرش بار محتوایی واژگان، با معاصران خود همراهی کرده است. در نتیجه تنها به جهت هم زبانی با قوم، از اصطلاح «سبع سماوات» استفاده کرده است. 

سبع سماوات, هم زبانی با قوم, زبان قرآن, فرهنگ زمانه