ارتباط دو مفهوم شکر و شرک در قرآن کریم

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه مشکوه، دوره: 36، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_MISHKAT-36-3_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 507
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محدثه خوش قامت

دانش آموخته کارشناسی علوم قرآنی دانشگاه علوم و معارف قرآن

الهه شاه پسند

استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده تربیت مدرس قرآن مشهد

چکیده

«شکر» و «شرک» دو مفهوم پر کاربرد در قرآن کریم هستند. در نگاه نخست، این دو تنها رابطه ای تقابلی از جنس تقابل خیر و شر دارند، اما بررسی آیات قرآن کریم، نشاندهنده ارتباط بیشتر این دو مفهوم است. پژوهش حاضر تلاش دارد با مطالعه تطبیقی دو مفهوم شکر و شرک در آیات قرآن، ارتباطشان را بیش از پیش تبیین نماید. در این راستا پس از توصیف و تحلیل آیات مرتبط با هر دو مفهوم، به این نتیجه رسیده است که تقابل مفهومی شکر و شرک به گونه ای است که شرک با نفی مقابل خود (عدم شکر) قابلیت جایگزینی دارد؛ یعنی در جایی که سیاق آیه اقتضای ذکر «شکر نمی کنید» را دارد، «شرک می ورزید» جایگزین شده است و برعکس. نیز رابطه سلبی_ ایجابی میان عوامل و موانع شکر و شرک به اندازه ای است که عوامل شکر به عنوان موانع شرک معرفی شده اند. در نهایت باید گفت بر اساس آیات قرآن، تا زمانی که انسان شرک بورزد، شکر حقیقی که همان توحید است، تحقق نمی یابد.

کلیدواژه ها

شکر, شرک, ارتباط معنایی, کفر, توحید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.