مقایسه بازده و ترکیب های تشکیل دهنده اسانس اندام های مختلف مریم نخودی (Teucrium polium L.) در رویشگاه طبیعی استان کرمان
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: مجله فرآیند و کارکرد گیاهی، دوره: 10، شماره: 42
- کد COI اختصاصی: JR_JISPP-10-42_011
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 401
نویسندگان
University of Hormozgan
University of Hormozgan
University of Hormozgan
Lorestan University
چکیده
مریم نخودی (Teucrium polium L.) یکی از گیاهان دارویی با ارزش و متعلق به تیره نعناع (Lamiaceae) میباشد که در سراسر کشور، از دشتها و نواحی پست تا ارتفاعات کوهستانی پراکنده میباشد. در پژوهش حاضر، تعداد ۳۰ گیاه در مرحله گلدهی کامل، بهصورت تصادفی از رویشگاه جیرفت تهیه و به سه گروه ۱۰تایی تقسیم شده و پس از آن اقدام به جداسازی گل، برگ و ساقه هر گروه، جهت انجام آزمایش گردید. استخراج اسانس از هر اندام با سه تکرار و در هر تکرار ۲۰۰ گرم ماده گیاهی بهروش تقطیر با آب و با استفاده از دستگاه کلونجر، صورت گرفته و ترکیبات شیمیایی آنها با دستگاه گاز کروماتوگرافی (GC) و گاز کروماتوگرافی متصل به طیفسنج جرمی (GC-MS) شناسایی گردید. عملکرد متوسط اسانس اندامهای مختلف گل، برگ و ساقه بهترتیب ۲۵/۱، ۹۳/۰ و ۱۴/۰ درصد (وزنی/وزنی) بهدست آمد. اجزای شیمیایی شناسایی شده در گل، برگ و ساقه بهترتیب ۵۹، ۵۶ و ۶۱ ترکیب بود. نتایج آنالیز ترکیبهای اسانس نشان داد توریول، آلفا- پینن، بتا- پینن، بتا- میرسن، دیال- لیمونن، المول و کاریوفیلن عمدهترین ترکیبهای تشکیل دهنده اسانس گل و برگ بودند. در اسانس ساقه ترکیبهای توریول، المول، آگارسپیرول، کاریوفیلن، اسپاتولنول و کاریوفیلن اکساید بهوفور یافت شدند. اسانس گل و برگ غنی از هیدروکربنهای مونوترپنی و اسانس ساقه غنی از سسکوییترپنهای اکسیژندار بودند. ترکیب غالب و مشترک در اسانس اندامهای این گونه، توریول بود که در اسانس ساقه بیشترین و در گل کمترین مقدار مشاهده گردید. گل مریم نخودی، پتانسیل تولید اسانس بالاتری نسبت به سایر اندامها داشت. در نهایت، از تنوع شیمیایی در اسانس اندامهای مختلف این گیاه، میتوان جهت پیشبرد اهداف بهزراعی و بهنژادی در صنایع دارویی، غذایی و آرایشی- بهداشتی استفاده نمود.کلیدواژه ها
: Essential oil, Phytochemical variation, Plant organ, Teucrium polium, Torreyol., اسانس, اندام گیاه, تنوع شیمیایی, توریول, مریم نخودی.اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.