محمد کافی - Ferdowsi University of Mashhad
بیژن سعادتیان - Ferdowsi University of Mashhad

این پژوهش با هدف بررسی نقش تغذیه­ای و کارایی ذرات نانو و میکرو سیلیسیم بر پارامترهای فتوسنتزی و رنگیزه­های برگ سیب زمینی رقم اگریا در شرایط کشت بدون خاک بود. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال ۱۳۹۲ انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح اندازه ذره سیلیکات سدیم ( نانو و میکرو) و سه سطح غلظت (۳/۰، ۶/۰ و ۹/۰ میلی­مولار) و شاهد بود. نتایج نشان دهنده تاثیر معنی­دار اثر غلظت و اثر متقابل اندازه ذرات و غلظت بر صفات غلظت کلروفیل a، b، کلروفیل کل، نسبت a به b، کاروتنوئیدها، فتوسنتز، دی اکسید کربن زیر روزنه­ای، هدایت روزنه­ای، کارایی مصرف آب لحظه­ای و هدایت مزوفیلی برگ سیب زمینی بود. در غالب صفات مورد بررسی، غلظت ۳/۰ میلی­مولار سیلیسیم تاثیر مثبت و معنی­داری بر صفات فتوسنتزی به همراه داشت؛ اما در غلظت­های بالاتر، افزایش سیلیسیم در هر دو اندازه بر صفات فوق تاثیر منفی گذاشت و نانو ذرات در مقایسه با ذرات میکرو دارای اثرات منفی شدیدتری بر صفات مورد بررسی بودند. همچنین همبستگی مثبت و معنی­داری بین صفات فتوسنتز، هدایت مزوفیلی، کارایی مصرف آب لحظه­ای، غلظت کلروفیل a، کلروفیل b و کل در کلیه تیمارها مشاهده شد. در مقابل، غلظت دی اکسید کربن زیر روزنه­ای با تمامی صفات فوق الذکر همبستگی منفی نشان داد.

Nutritional solution, Sodium silicate, Soilless culture, Water use efficiency, سیلیکات سدیم, کارایی مصرف آب, کشت بدون خاک, محلول غذایی