راهله احمدپور - دانشگاه صنعتی خاتم الانبیا
سعید رضا حسین زاده - دانشگاه صنعتی خاتم الانبیا
نظام آرمند - دانشگاه صنعتی خاتم الانبیا

کمبود آب قابل دسترس، عامل اصلی محدود کننده رشد و تولید محصول در مناطق خشک می باشد. مطالعات نشان می دهند که محلول پاشی برگ با متانول در گیاهان ۳ کربنه نقش موثری در تحمل به تنش کمبود آب در این گیاهان دارد. در این راستا به منظور بررسی اثر متانول بر ویژگی های فتوسنتزی، فلورسانس کلروفیل و محتوای کلروفیل گیاه عدس تحت تنش کم آبی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. عامل محلول پاشی متانول با ۵ سطح، شاهد (بدون محلول پاشی)، ۵، ۱۵، ۲۵ و ۳۵ درصد حجمی بود. محلول پاشی متانول ۳ بار در طول فصل رشد گیاه (گیاهچه ای، گلدهی و غلاف دهی) و با فواصل ۱۰ روز انجام شد. عامل کم آبی نیز شامل تنش کم آبی شدید (۲۵ درصد ظرفیت زراعی)، تنش کم آبی ملایم (۷۵ درصد ظرفیت زراعی) و بدون تنش (۱۰۰ درصد ظرفیت زراعی) اعمال شد. مقایسه میانگین برهم کنش متانول و تنش خشکی نشان داد که در شرایط بدون تنش خشکی، سطوح متانول در هر ۳ مرحله گیاهچه ای، گلدهی و غلاف دهی منجر به افزایش معنی دار تمامی صفات مورد بررسی به جز تعرق نسبت به سطح شاهد شد. محلول پاشی متانول در هر ۳ مرحله منجر به کاهش معنی دار تعرق در تیمار بدون تنش خشکی در مقایسه با سطح شاهد شد. در مرحله گیاهچه ای در تیمار تنش خشکی ملایم و شدید، متانول تاثیر معنی داری بر صفات فتوسنتزی داشت، اما در مراحل گلدهی و غلاف دهی کاربرد متانول در شرایط تنش ملایم و شدید به جز برخی صفات نتوانست اثرات منفی ناشی از تنش آبی را کاهش دهد.

Water deficit stress, Methanol foliar application, Photosynthetic prameter, Lentil (Lens culinaris Medik), تنش کم آبی, محلول پاشی متانول, شاخص های فتوسنتزی, عدس