ارزیابی برخی خصوصیات فتوسنتزی دو رقم ارزن علوفه ای در شرایط تنش شوری

چکیده: در این آزمایش اثر سطوح مختلف شوری آب آبیاری (صفر، ۵۰، ۱۰۰،۱۵۰ و ۲۰۰ میلی مولار کلرید سدیم) بر عملکرد و برخی خصوصیات فتوسنتزی دو رقم ارزن علوفه ای (نوتریفید و باستان) بررسی گردید. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با دو فاکتور در سه تکرار به صورت گلدانی طی سال زراعی ۱۳۹۰- ۱۳۸۹ در مزرعه تحقیقاتی شماره ۲ گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش شوری عملکرد ماده خشک، محتوای نسبی آب برگ، هدایت روزنه ای و غلظت کلروفیل کاهش یافتند. در حالی که صفاتی مانند پرولین و نفوذپذیری نسبی غشاء با افزایش شوری افزایش نشان دادند. بیشترین مقدار ماده خشک کل مربوط به تیمار شاهد در ارزن نوتریفید (۲/۸۳ گرم بر بوته) و کمترین مقدار مربوط به شوری ۲۰۰ میلی مولار در ارزن باستان (۵/۲۳ گرم بر بوته) بود. محتوای نسبی آب برگ رقم باستان در شوری ۱۰۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ میلی مولار به شدت کاهش یافت و آثار خشک شدن برگ ها مشاهده گردید. در ارزن نوتریفید بین تیمار شاهد و شوری ۵۰ و ۱۰۰ میلی مولار از نظر خاموشی فتوشیمیایی اختلاف معنی دار وجود نداشت ولی در ارزن باستان بین تیمار شاهد و شوری ۵۰ میلی مولار اختلاف معنی دار مشاهده گردید. با افزایش سطوح شوری میزان پرولین موجود در اندام هوایی دو رقم افزایش یافت. نتایج این آزمایش نشان داد که هدایت روزنه ای نقش موثری در افزایش عملکرد ماده خشک ارزن نوتریفید در شرایط تنش شوری داشت، و کاهش پتانسیل اسمزی نیز سبب بهتر شدن وضعیت ماده خشک در این گیاه گردید. ارزن نوتریفید از نظر خصوصیات فتوسنتزی نسبت به ارزن باستان برتری داشت.

کلیدواژه ها:

Dry matter ، Fluorescence components ، Millet ، Photosynthesis characters ، Salinity. ، ارزن ، غلظت کلروفیل ، خصوصیات فتوسنتزی ، شوری ، ماده خشک