نوع مسوولیت و آثار ناشی از بطلان عقود معاوضی

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های فقه و حقوق اسلامی، دوره: 12، شماره: 43
  • کد COI اختصاصی: JR_IJRJ-12-43_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 259
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

بهزاد پورسید

دانشگاه تهران

مصطفی شفیع زاده

دانشگاه تهران

محمد صادقی

دانشگاه امام صادق تهران

چکیده

در بحث از ضمانت اجراهای مربوط به عدم رعایت شرایط صحت عقود، به اصطلاحات مختلفی از جمله بطلان و فساد بر می خوریم. اصولا در صورتی که عقدی فاقد شرایط ماهوی و برخی شرایط شکلی مقرر برای صحت باشد، باطل است و آثار مخصوص بر آن عقد مترتب نمی شود و تنفیذ بعدی نیز هیچ اثری ندارد. نوشتار حاضر ضمن بررسی مفهوم بطلان در فقه امامیه و حقوق ایران، بر آن است تا تاثیر این ضمانت اجرا را بر عقود معاوضی بررسی نماید. از مفهوم بطلان و مسوولیت ناشی از آن بر عقود معاوضی استنباط می شود که با عنایت به استعمال تردافی بطلان و فساد، نمی توان به استناد جبران خسارات وارد بر اثر بطلان ناشی از عقود معاوضی، به مسوولیت قراردادی استناد نمود؛ چرا که اصولا قراردادی وجود ندارد تا بتوان بر اساس آن، شخص را ضامن دانست. از این رو، در پی بطلان عقود معاوضی، برای جبران خسارات حاصله می بایست به مسوولیت خارج از قرارداد متوسل شد و در صورت صدور حکم دادگاه به بطلان آن معامله، چنین حکمی صرفا جنبه اعلامی دارد. 

کلیدواژه ها

بطلان, مسوولیت مدنی, مسوولیت قراردادی, ضمان قهری, عقود معاوضی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.