وحید کیوان - دانشکده اپتیک و لیزر مجتمع آموزش عالی بناب، کدپستی: ۵۵۵۱۷۶۱۱۶۷، بناب- ایران
امیدرضا کاکویی - پژوهشکده علوم هسته ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: ۳۴۸۶-۱۱۳۶۵، تهران ایران
فرح شکوهی - پژوهشکده علوم هسته ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: ۳۴۸۶-۱۱۳۶۵، تهران ایران

در اثر برهم کنش باریکه­ی پرانرژی با ماده، فرایند برانگیزش و یونش اتم ها و به دنبال آن فلوئورسانی پرتو ایکس مشخصه ایجاد می شود. در برهم کنش باریکه­ی مولکولی پرانرژی با ماده، پدیده های منحصر به فرد اثر همسایگی و انفجار کولنی مشاهده شده است. در این مقاله، برای مطالعه­ی برهم کنش باریکه­ی مولکولی با ماده، بهره­ی پرتو ایکس مشخصه­ی برهم کنش ناشی از باریکه­ی مولکولی ۲H+ با باریکه­ی اتمی +H مقایسه شده است. باریکه­های اتمی و مولکولی، به ترتیب، +H و +۲H با انرژی های ۱ تا ۱.۴ MeV/u با هدف های Cu، Mn و Al با اعداد اتمی متفاوت مورد استفاده قرار گرفته است. در مورد هدف های Cu و Mn بهره­ی پرتوهای ایکس مشخصه­ی اندازه گیری شده برای باریکه های فرودی اتمی و مولکولی تفاوت قابل­ملاحظه ای را نشان نمی دهند. اما برای هدف Al، در بهره­ی پرتو ایکس مشخصه­ی ناشی از باریکه های اتمی و مولکولی اختلاف معنی داری اندازه گیری شده است.

فلوئورسانی پرتو ایکس مشخصه, اثر همسایگی, انفجار کولنی, باریکه ی هیدروژن مولکولی