بازیابی عناصر خاکی نادر از محلول فروشویی کنسانتره ی آپاتیت ایران مرکزی با استفاده از ترکیب دو روش رسوب گیری و استخراج با حلال
- سال انتشار: 1392
- محل انتشار: مجله علوم و فنون هسته ای، دوره: 34، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JONSAT-34-2_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 163
نویسندگان
پژوهشکده ی چرخه ی سوخت هسته ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: ۸۴۸۶-۱۱۳۶۵، تهران ایران
گروه مهندسی معدن، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات، صندوق پستی: ۱۴۳-۱۴۱۱۵، تهران ایران
پژوهشکده ی چرخه ی سوخت هسته ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: ۸۴۸۶-۱۱۳۶۵، تهران ایران
چکیده
استحصال و پرعیارسازی عناصرخاکی نادر (به نمایندگی لانتانیم، سریم، نئودیمیم و ایتریم) از محلول فروشویی کنسانتره ی آپاتیت ایران مرکزی با استفاده از ترکیب دو روش رسوب گیری برای حذف یون های مزاحم و استخراج حلالی برای جداسازی و تغلیظ عناصر خاکی نادر به وسیله ی حلال آلی تری بوتیل فسفات (TBP) مورد بررسی آزمایشگاهی قرار گرفت. مطالعات پراش پرتو ایکس (XRD) نمونه ی نماینده ی کنسانتره ی آپاتیت نشان داد که کانی های تشکیل دهندهی آن شامل فلوروآپاتیت، آنکریت و کلسیت بود که در بین آنها فلورو آپاتیت، کانی غالب است. مطالعات فلوئورسانی پرتو ایکس (XRF) حاکی از آن است که اکسید عناصر خاکی نادر ایتریم، سریم، لانتانیم، پرازئودیمیم و نئودیمیم حدود ۰.۹ درصد از کل ترکیب شیمیایی را به خود اختصاص داده اند. SiO۲, CaO, Fe۲O۳ و P۲O۵ دیگر ترکیبات با اهمیت کنسانتره ی آپاتیت هستند. ابتدا عملیات فروشویی اسیدی، با نیتریک اسید انجام شد. تجزیه ی عنصری محلول حاصل از فروشویی اسیدی نشان داد که علاوه بر خاکی های نادر، یون های مزاحمی چون Fe(II), Mg(II), Ca(II), S(IV), P(V) و F(I) نیز در محلول وجود دارند. بررسی فرایند رسوب گیری نشان داد که رسوب گیری سریع در سانتریفوژ، از کارآیی خوبی در حذف و یا دستکم در کاهش این یون های مزاحم بدون حذف قابل ملاحظه ی عناصر خاکی نادر برخوردار است. تاثیر متغیرهای غلظت استخراج کننده، غلظت نیتریک اسید، دما، زمان تماس، نسبت فازها، Vorg./Vaq ، بررسی و شرایط بهینه برای عملکرد استخراج کنندهیTBPبرای جداسازی لانتانیدها تعیین شد. عریان سازی انتخابی فاز آلی باردار از لانتانیدها با استفاده از نیتریک اسید مورد بررسی قرار گرفت. میزان بازیابی لانتانیدها از محلول فروشویی کنسانتره ی آپاتیت بیش از ۹۰ درصد تعیین شد. پارامترهای ترمودینامیکی فرایند استخراج لانتانیدها محاسبه شدند.کلیدواژه ها
عناصر خاکی نادر, لانتانیدها, کنسانتره ی آپاتیت, استخراج حلالی, ایران مرکزیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.