بررسی اثر هم افزایی تلفیق پرتو گاما با اسانس زنیان در کنترل خسارت لمبه ی گندم

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: مجله علوم و فنون هسته ای، دوره: 36، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JONSAT-36-1_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 201
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ستاره محمدسلیم

گروه حشره شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، صندوق پستی: ۷۷۵-۱۴۵۱۵، تهران ایران

مهرداد احمدی

پژوهشکده ی کشاورزی هسته ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: ۴۹۸-۳۱۴۸۵، کرج ایران

سعید محرمی پور

گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، صندوق پستی: ۳۳۶-۱۴۱۱۵، تهران ایران

سهراب ایمانی

گروه حشره شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، صندوق پستی: ۷۷۵-۱۴۵۱۵، تهران ایران

چکیده

امروزه به منظور کاهش مشکلات ناشی از مصرف حشره کش های شیمیایی، استفاده از روش های مناسب و ایمن برای کنترل آفت های انباری امری ضروری است. در این پژوهش اثر تلفیق پرتو گاما و اسانس گیاهی زنیان روی لاروهای لمبه ی گندم، که یکی از آفت های کلیدی در انبارهای مواد غذایی است، مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش ها در شرایط دمایی ۱±۲۷ درجه ی سلسیوس، رطوبت نسبی ۵±۶۵ درصد و در تاریکی، و در ۳ حالت- ۱) پرتودهی و اسانس دهی هم زمان نمونه ها، ۲) اسانس دهی حشره های پیش از این پرتودهی شده، ۳) پرتودهی حشره ها پیش از تیمار با اسانس- طراحی و اجرا شدند. در آزمایش های تلفیق، میزان مرگ و میر حشره ها پس از اولین تیمار مورد ارزیابی قرار گرفت.دزهای ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ گری پرتو گاما بر روی لاروهای لمبه ی گندم به همراه غلظت های زیرکشنده ی اسانس زنیان (۲۵/۱۴، ۸۸/۲۰ و ۹۷/۳۵ میکرولیتر بر لیتر هوا) استفاده شد. نتایج نشان داد که تلفیق پرتو گاما با اسانس زنیان باعث افزایش میزان مرگ و میر لاروها در مقایسه با شاهد شد. به طوری-که در تلفیق دزهای ۹۰۰ و ۱۰۰۰ گری با غلظت های زیرکشنده ی اسانس زنیان (۲۵/۱۴، ۸۸/۲۰ و ۹۷/۳۵ میکرولیتر بر لیتر هوا) پس از گذشت ۲۰ روز میزان مرگ و میر به ۱۰۰ درصد رسید. در صورتی که این دزها به تنهایی ۲۰ روز پس از پرتودهی توانستند تنها ۲۰ درصد لاروها را کنترل کنند. نتایج نشان داد بهترین حالت تلفیق زمانی است که لاروهای لمبه ی گندم پیش از این تیمار شده با اسانس، در معرض دزهای مختلف پرتو گاما قرار گیرد. آزمایش ها حاکی از آن بود که پرتو گاما به همراه ترکیب های گیاهی می تواند برای کنترل موفقیت آمیز آفات انباری به کار گرفته شد.    

کلیدواژه ها

پرتو گاما, اسانس گیاهی, اساس زنیان, لمبه ی گندم, اثر هم افزایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.