بررسی نقش حمایت اجتماعی بر روی کیفیت زندگی سالمندان شهر مشهد در سال ۱۳۹۳

مقدمه: امروزه فقط افزایش طول عمر نشانه توسعه نیست؛ بلکه در این میان کیفیت زندگی سالمندان و نقش متغیرهای اجتماعی در ارتقا آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش حمایت اجتماعی بر روی کیفیت زندگی سالمندان شهر مشهد انجام شده است. روش: در این پژوهش پیمایشی به منظور سنجش کیفیت زندگی از پرسشنامه استاندارد  SF۳۶ و جهت سنجش حمایت اجتماعی از پرسشنامه استاندارد Philips استفاده شد. جامعه آماری کلیه شهروندان سالمند بالای ۶۵سال مشهد و حجم نمونه ۲۶۵ نفر بود که به روش نمونه گیری طبقه ای خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. داده ها از ۹ محله منتخب در شهر مشهد در سال ۱۳۹۳ گردآوری شد. همچنین جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه ۱۶ و آزمون های رگرسیون، همبستگی پیرسون و مقایسه میانگین ها استفاده شد. یافته ها: میانگین نمره ی کل کیفیت زندگی سالمندان ۵۲/۶۴بود و زیر مقیاس کارکرد اجتماعی از میان سایر مقیاس ها بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد. همچنین میانگین نمره کل حمایت اجتماعی ۴۹/۶۵بدست آمد که زیر مقیاس حمایت عاطفی با میانگین نمره ۶۴/۸۷ بیشترین میزان را به خود اختصاص داد. نتایج آزمون مقایسه میانگین نشانگر وجود ارتباط معنادار بین دو متغیر کیفیت زندگی و جنسیت بود. بطوری که مردان سالمند نسبت به زنان سالمند به طرز معنی داری از کیفیت زندگی بالاتری برخوردار بودند (۰/۰۰۰=P). همچنین در بین ابعاد کیفیت زندگی، تنها در بعد جسمانی اختلاف معنادار بود (۰/۰۰۰=P). بطوری که مردان، کیفیت زندگی جسمانی بالاتری در مقایسه با زنان داشتند. بین حمایت اجتماعی کل و جنسیت ارتباط معناداری مشاهده نشد، در بین ابعاد آن نیز تنها در بعد حمایت اطلاعاتی تفاوت معناداری (۰/۰۰۰=P) بین زنان و مردان وجود داشت. در نهایت حمایت اجتماعی و ابعاد آن بر کیفیت زندگی سالمندان تاثیر معناداری داشت و به طورکلی ۳۵ درصد از تغییرات کیفیت زندگی آنان را تبیین می کرد که در این بین حمایت عاطفی بیشترین تاثیر را بر روی کیفیت زندگی سالمندان داشت. نتیجه گیری: حمایت عاطفی بیشترین تاثیر را بر روی کیفیت زندگی سالمندان دارد، اما باید توجه داشت که آنان با توجه به وضعیت اجتماعی، اقتصادی و جسمانی خود به میزان بیشتری به سایر انواع حمایت مانند حمایتهای ابزاری و اطلاعاتی هم نیاز دارند.

کلیدواژه ها:

Social support ، Quality of life ، Elderly ، Mashhad. ، حمایت اجتماعی ، کیفیت زندگی ، سالمندان ، مشهد.