حقوق رسمی قضات دادگستری و قاعده حرمت اخذ اجرت بر واجبات

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های فقه و حقوق اسلامی، دوره: 15، شماره: 54
  • کد COI اختصاصی: JR_IJRJ-15-54_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 222
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عبدالرضا محمدحسین زاده

دانشیار حقوق و الهیات، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

حجت عزیزالهی

دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

محمدرضا رضوان طلب

دانشیار الهیات، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

   یکی از مناصب حایز اهمیت اجتماعی، منصب قضاوت است که مرجع رفع مخاصمات بین مردم قرار می گیرد؛ در شریعت اسلام تصدی این منصب بر کسانی که اهلیت دارند واجب است. مشهور است بین فقها که اخذ اجرت بر واجبات حرام می باشد. برای اثبات این حرمت به آیات قرآن تمسک شده که استدلال به آنها تمام نیست. در کنار این آیات، برخی روایات در نکوهش اجرت بر قضاوت وارد گردیده که آن را سحت و حرام معرفی کرده اندکه می توان این روایات را ناظر بر قضاتی که از جانب سطان جور منصوب می شوند دانست. در مقابل برخی برای حکم به جواز اخذ اجرت بر واجبات به ادله ای چون احترام عمل مسلمان و اطلاق ادله اجاره و بی اعتباری ادله مانعین استناد کرده اند که قابل دفاع به نظر می رسد. اما از آنجا که وظیفه قضات فعلی دادگستری طبق قانون صرفا تطبیق دعاوی بر مواد قانونی است، می­توان آنها را کارشناس حقوقی نامید نه قاضی شرعی؛ لذا از نظر شرعی اخذ اجرت آنها بلامانع تلقی می شود. تحقیق حاضر این مباحث را مورد بررسی قرار می دهد و نتیجه می گیرد که اخذ اجرت بر قضاوت خالی از مانع شرعی می باشد.

کلیدواژه ها

اجرت, قاضی, ارتزاق, بیت المال, اجرت بر واجبات

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.