پریسا گل کاریان - گروه مشاوره، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
عبدالله شفیع آبادی - گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
علی دلاور - گروه آمار، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و رژیم درمانی بر عزت نفس و فشارهای اجتماعی در افراد مبتلا به چاقی انجام شد. این مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون بود. جامعه آماری پژوهش افراد مبتلا به چاقی مراجعه کننده به مراکز مشاوره روانشناختی و کلینیک های تغذیه شهر تهران در فصل های پاییز و زمستان سال ۱۳۹۶ بودند. نمونه پژوهش ۳۰ فرد مبتلا به چاقی بودند که با روش در دسترس انتخاب و با روش تصادفی در دو گروه جایگزین شدند. گروه ها ۱۰ جلسه (هفته ای یک جلسه) آموزش دیدند، به طوری که گروه درمان شناختی رفتاری توسط یک متخصص روانشناسی بالینی و گروه رژیم درمانی توسط یک متخصص تغذیه آموزش دید. عزت نفس و فشارهای اجتماعی در مراحل پیش آزمون و پس آزمون اندازه گیری شد. داده ها با روش های تی-تست و تحلیل کوواریانس چندمتغیری با استفاده از نرم افزار SPSS-۲۱ تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که هر دو روش درمان شناختی رفتاری و رژیم درمانی در افزایش عزت نفس و کاهش فشارهای اجتماعی موثر بودند. همچنین روش درمان شناختی رفتاری در مقایسه با رژیم درمانی باعث افزایش معنادار عزت نفس و کاهش معنادار فشارهای اجتماعی افراد مبتلا به چاقی شد (۰۱/۰P<). بنابراین هر دو روش می توانند توسط مشاوران و درمانگران برای افزایش عزت نفس و کاهش فشارهای اجتماعی افراد مبتلا به چاقی مورد استفاده قرار گیرند.

درمان شناختی رفتاری, رژیم درمانی, عزت نفس, فشارهای اجتماعی, چاقی