مریم غلامی - فوق لیسانس جغرافیا و برنامه ریزی شهری کارشناسی شهرداری رشت
خاطره محجوب متقی - لیسانس معماری معاون بازآفرینی سازمان عمران و باز آفرینی فضاهای شهری شهرداری رشت
علیرضا باقری - فوق لیسانس جغرافیای سیاسی معاون فنی و اجرایی سازمان عمران و باز آفرینی شهری

برای توسعه پایدار شهری رابطه ی بین شهر و زمین زیر آن نیاز به توجه بیشتری نیاز دارد. ظرفیت زیرزمینی ممکن است فضای شهری اضافی ایجاد کند، اما خصوصیات آن مانند فضای بالای زمین نیست. تحقیقات بین رشته ای و همکاری حرفه ای دو عامل مهم و موردنیاز هستند برای درک بهتر تنوع فرایند های در دست اجرا، و نقش و عملکرد مهندسان ژئو تکنیک و دانشمندان زمین شناسی در شهرسازی پایدار زیرزمینی. فضاهای زیرزمینی در طول دهه های اخیر در کالن شهرها اهمیت فراوانی پیدا کرده است. کمبود فضای باز، تراکم بالا، کمبودفضاهای سبز و تفریحی موجب می شود تا فضاهای زیرزمینی که منبعی باارزش می باشند در کمک به فضاهای روزمینی قابلیت طرح پیدا کنند . این پژوهش با هدف بیان اهمیت فضای زیرزمینی و جایگاه آن در طرح های شهری به تعریف کاربران فضاهای زیرزمینی، خدمات احتمالی این نوع فضاها و نمونه های موفق بین المللی در عرصه های مختلف و نهایتا به جایگاه فضاهای زیرزمینی درشهرها می پردازد. در همین راستا باید به دقت پتانسیل فضاهای زیرزمینی شهرها بررسی شود تا بتوان از آن به خوبی بهره مند گردید. استفاده از فضاهای زیرزمینی در شهر علاوه بر مواردی همچون حمل و نقل که امروزه در حال بهره برداری است می تواند شامل کاربری های دیگری مانند فضاهای تفریحی، تجاری،اداری و خدماتی نیز باشد.توسعه شهری با رویکرد استفاده از فضاهای زیرزمینی یکی از رهیافت های نوین در زمینه شهرسازی معاصر است. این رویکرد ضمن استفاده از قابلیت های مثبت فضاهای زیرسطحی تالش می کند تا مسایل و مشکالت شهرها از قبیل کمبود فضا، مسایل حمل و نقل و زیست محیطی و... را حل نماید.

فضای زیرزمینی شهر، شهرسازی زیرزمینی، توسعه پایدار شهری