مطالعه رابطه علی مصرف حامل‎های برق، گاز طبیعی و فرآورده‎های نفتی با ارزش افزوده زیر بخش‎های منتخب صنعت ایران: رویکرد بوت استرپ پنلی

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، دوره: 9، شماره: 34
  • کد COI اختصاصی: JR_IEER-9-34_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 191
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

لیلا اقبالی

کارشناسی ارشد توسعه اقتصادی و برنامه ‎ریزی، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه تبریز

رضا رنج پور

دانشیار اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه تبریز

سید کمال صادقی

دانشیار اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه تبریز

چکیده

رابطه بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی یکی از موضوعات چالش برانگیز است و در مطالعات مختلف (که ممکن است برای یک کشور خاص نیز انجام شده باشند)، نتایج متفاوتی حاصل شده است. در بسیاری از تحقیقات، روش‎ها و ابزارهایی جهت مطالعه این ارتباط استفاده شده، که بعدا ثابت شده است که از کارایی لازم برخوردار نبوده‎اند. در این مطالعه با بکارگیری یک رویکرد جدید علیت که توسط کونیا (۲۰۰۶) ارائه شده، رابطه بین سه حامل انرژی، گاز طبیعی، برق و فرآورده های نفتی با ارزش افزوده شانزده زیربخش اصلی صنعت در بازه ۱۳۹۵-۱۳۷۴ با رویکرد بوت استرپ پنلی مورد بررسی قرار گرفته است. مزیت رویکرد کونیا، این است که در آن برخلاف روش های سنتی، به دو مقوله ناهمگنی ضرایب و همبستگی بین مقطعی نیز توجه شده و این موضوع باعث می‎شود تا تخمین پارامترها کاراتر باشد. نتایج نشان می دهد که در پنج زیربخش صنعت «تولید محصولات لاستیکی و پلاستیکی»، «تولید سایر محصولات کانی غیر فلزی»، «تولید ماشین آلات و تجهیزات طبقه‎بندی نشده در جای دیگر»، «تولید ماشین آلات مولد و انتقال برق و دستگاه‎های برقی طبقه‎بندی نشده در جای دیگر»، «تولید وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیم تریلر» رابطه علی یک طرفه از سمت ارزش افزوده به مصرف گاز طبیعی، و در یک زیربخش «صنایع تولید مواد و محصولات شیمیایی» رابطه دوطرفه بین این دو متغیر وجود دارد. همچنین، نبود رابطه علی بین مصرف برق و ارزش افزوده در شانزده زیربخش صنعت مورد بررسی و وجود رابطه یک طرفه از سمت ارزش افزوده به مصرف فرآورده های نفتی تنها در زیربخش «تولید سایر وسایل حمل و نقل» بدست آمده است. مطابق نتایج این تحقیق، در مجموع به نظر می رسد که مصرف انرژی نقش پیشران رشد را در اقتصاد ایران ایفا نمی‎نماید و دولت می تواند بدون نگرانی از تبعات منفی آن، به اجرای سیاست های آزادسازی قیمت انرژی و مدیریت تقاضای آن بپردازد..

کلیدواژه ها

آزمون علیت گرنجری, همبستگی بین مقطعی, ارزش افزوده, مصرف انرژی, بوت استرپ پانلی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.