نظریه تمثیل تاویل در اندیشه فارابی به مثابه ابزاری زبانی برای پیوند دین و فلسفه
- سال انتشار: 1392
- محل انتشار: دوفصلنامه جستارهای فلسفه دین، دوره: 2، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_PHILOR-2-2_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 303
نویسندگان
دانشجوی دکتری حکمت متعالیه، دانشگاه تربیت مدرس
استاد گروه فلسفه و حکمت، دانشگاه تربیت مدرس
دانشیار گروه فلسفه و حکمت، دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
دیدگاه فارابی درباره پیوند دین و فلسفه را می توان در دو مقام پدیداری، و فهم مورد بررسی قرار داد؛ نسبت دین و فلسفه در مقام پدیداری از حیثیات مختلفی تشکیل شده است که در برخی دین و فلسفه واحد هستند و در برخی دیگر فلسفه مقدم بر دین است. در این مقام دین و فلسفه از حیث منشا، فاعل شناسا و مسائل واحد هستند، اما فلسفه از حیث زبان و زمان بر دین مقدم است. بر اساس گذار فارابی از رویکردی طبیعی به رویکردی وحیانی، در دیدگاه وی درباره نحوه تقدم فلسفه بر دین از حیث زبان، دو نسخه اصلی قابل تشخیص است که از آن ها با عنوان «تقدم منطقی» و «تقدم معرفت شناختی» یاد می شود. از مجموع دیدگاه فارابی درباره نسبت دین و فلسفه در مقام پدیداری با عنوان «تمثیل» یاد می شود و مهم ترین عنصر این مقام، تقدم فلسفه بر دین از حیث زبان است که با وجود تمایز نسخه ها، در مبانی اصلی مشترک هستند. بر اساس این نظریه دین عبارت است از مثالات محاکی فلسفه که با روش های اقناعی سروکار دارد. اما دین و فلسفه در مقام فهم نیز دارای تعاملاتی هستند که از آن با عنوان «تاویل» یاد می شود. بر این اساس برای دست یابی به فلسفه دینی می توان با استفاده از روش های تاویلی مورد نظر فارابی به حقایقی فلسفی که مثالات محاکی از آن ها حکایت می کنند، دست یافت.کلیدواژه ها
فارابی, دین, فلسفه, تقدم منطقی, تقدم زمانی, تقدم معرفت شناختی, تمثیل, تاویلاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.