مسعود کبیری - استادیار پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، تهران، ایران

هدف: معیارگزینی یکی از فنون سنجش برای طبقه بندی معتبر آزمودنی ها است. در این مطالعه، تاثیر استفاده از دو روش معیارگزینی نقطه گذاری معیار و علامت گذاری بر نتایج حاصله از مطالعه کلان مقیاسی تحلیل شد که برای سنجش یادگیری ریاضی پایه ششم در بین دانش آموزان شهر تهران اجرا شده بود.روش پژوهش: این روش ها روی داده های سنجش کلان مقیاس استانی که بر ۹۷۲۰ دانش آموز پایه ششم شهر تهران اجرا شده بود، مقایسه شدند. مشارکت کنندگان در این پیمایش در مجموع ۲۶۴ سوال ریاضی را پاسخ دادند و پاسخ های آنان با استفاده از روش مقادیر محتمل تحلیل شدند.یافته ها: نتایج نشان دادند که به کارگیری روش نقطه گذاری معیار باعث می شود که به ترتیب ۷۵، ۴۸، ۱۸ و ۲ درصد از دانش آموزان حداقل نمرات لازم را در سطوح عملکردی پایین، متوسط، بالا و پیشرفته کسب کنند. هم چنین، با استفاده از این روش ۹/۲۳ درصد از سوالات در همان سطحی قرار گرفتند که توسط کارشناسان موضوعی تعیین شده بودند. در مقابل، مقایسه فاصله میانگین های متوالی پارامتر جایگاه با انحراف معیار جایگاه در سطوح عملکردی، کیفیت دسته بندی اولیه کارشناسان برای استفاده در روش علامت گذاری را زیر سوال برد. علاوه براین، تاثیر استفاده از پنج احتمال پاسخ ۵۲/۰، ۵۷/۰، ۶۲/۰، ۶۷/۰ و ۷۵/۰ بر دسته بندی دانش آموزان نشان داد که با وجود تاکید پیشینه پژوهشی بر احتمال پاسخ ۶۷/۰، کم ترین احتمال پاسخ (۵۲/۰) نتایج واقعی تری را نسبت به بقیه تولید می کند ولی هم چنان در مقایسه با روش نقطه گذاری معیار معیار سخت گیرانه ای به نظر می رسد.نتیجه گیری: باید به معیارگزینی به عنوان یک مبحث فنی در همه سنجش هایی که درجه بندی یا قبول و ردی یکی از تبعات شرکت در آزمون است، توجه بیشتری شود.

معیارگزینی, نقطه گذاری معیار, علامت گذاری. آموزش ریاضی