نخستین زن مدیحه‎سرا کیست؟

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: پژوهشنامه زنان، دوره: 3، شماره: 5
  • کد COI اختصاصی: JR_WOST-3-5_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 293
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

روح‎انگیز کراچی

پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

سنت دیرپای ستایش‎گری از آغاز ادب فارسی وجود داشت و مدیحه‎سرایی از جنبه رفتاری، عملی مردانه تلقی می‎شد و مردان شاعر یکه‎تاز میدان مدح بودند. در ادبیات زنان، به‎ندرت زنی شاعر در این حوزه دست به تجربه زده است. نخستین زن شاعری که شعری ستایشی در کارنامه خود دارد و برای نخستین‎بار ترکیب‎بند سروده، زن بی‎نامی است که شعرش در کتابی تاریخی ثبت شده است. او دختر حسام‎الدین سالار مدیحه‎سرایی است که در آغاز سده هفتم قمری ترکیب‎بند ستایشی در وصف عزالدین کیکاووس از سلاجقه روم سرود و به دربار پادشاه فرستاد و صله دریافت کرد. زنی که در ادبیات در بی‎نامی خود به فراموشی سپرده شد و در تاریخ سلجوقیان نام و شعرش به یادگار ماند. در این مقاله کوشش بر این است تا با روش نقد تاریخ‎نگر، فضای سیاسی ‎ ‎اجتماعی آن دوران بررسی شود و با رویکردی ادبی، نخستین شعر ستایشی زنانه و شیوه سرایش شعر او نقد شود و ضمن معرفی نخستین زن شاعر مدیحه‎سرا، شرایط شکل‎گیری اثر، هدف شاعر و تاثیر شعر او بر مخاطب از زاویه نگاه ممدوح مورد بررسی قرار گیرد

کلیدواژه ها

دختر سالار, شعر مدحی, دوره سلجوقیان, زن شاعر, تاریخ ادبیات فارسی, ادبیات زنان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.