تحلیل مسکن طبقه متوسط دوره پهلوی دوم براساس دستور زبان شکل (مطالعه موردی: محله نارمک و شهرک اکباتان تهران)

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 348

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_BAGH-18-103_005

تاریخ نمایه سازی: 8 دی 1400

چکیده مقاله:

بیان مسئله: عرصه های اجتماعی و فرهنگی ایران شاهد تحولات وسیعی در دوران پهلوی دوم بوده است. یکی از مهمترین مولفه های تاثیرگذار در شکل گیری این تحولات، ورود مدرنیسم در نظام فکری جامعه و شکل گیری طبقه متوسط جدید در آن دوره است؛ بالطبع گونه های مسکن ظهور یافته این طبقه اجتماعی نیز در این دوره دستخوش تغییرات اساسی شد. نوشتار حاضر بر آن است تا ضمن الگوبرداری از مسکن طبقه متوسط جدید پهلوی دوم، الگوهایی نوین جهت مسکن طبقه متوسط معاصر پیشنهاد نماید.هدف پژوهش: این پژوهش در صدد است با استفاده از دستور زبان شکل، که بر پایه به کارگیری معناشناسانه زبان شکل است، به قوانین حاکم بر کالبد گونه های مسکن طبقه متوسط جدید جامعه در دوره پهلوی دوم دست یابد و از این طریق، الگوهای طراحی متنوعی در مسکن اقشار متوسط امروز جامعه خلق نماید. در این راستا، کوی نارمک از دوره میانی و شهرک اکباتان از دوره پایانی پهلوی دوم به عنوان جامعه نمونه انتخاب و با توجه به شاخص های اجتماعی- فرهنگی مسکن مورد ارزیابی قرار گرفت.روش پژوهش: اساس روش این تحقیق کیفی، تاریخی- تفسیری است؛ در ابتدای این تحقیق، طی یک بررسی تاریخ نگارانه به تاثیر طبقات اجتماعی بر ساختار خانه ها پرداخته شده است و سپس با روش توصیفی- تحلیلی، ابعاد کالبدی- فضایی خانه ها مورد بحث قرار گرفته است. روش تحلیل داده ها در این پژوهش، دستور زبان شکل است. اطلاعات مورد نیاز در این پژوهش از طریق مشاهده و بررسی های میدانی، مطالعات کتابخانه ای و اسنادی جمع آوری گردیده است.نتیجه گیری: براساس نتایج تحقیق، اجزاء خانه های این دوره تحت تاثیر تفکرات و معماری مدرن غرب بوده اند و در مقایسه با مسکن سنتی تهران دستخوش تحولات اساسی شده اند. ریزفضاهای مسکن به حداقل کاهش یافته و از یک دستور زبان شکلی پایه پیروی می کنند: چگونگی قرارگیری فضاها در این خانه ها براساس جانمایی یک عنصر پایه است. شکل پایه، فضاهای درهم (عرصه های نشیمن و ناهارخوری) در نظر گرفته شد و سپس سایر فضاها براساس مجموعه ای از قوانین، به شکل پایه اضافه شد. در انتها براساس فرایند الگوریتمی دستور زبان شکل، با بهره گیری از درخت تصمیم گیری، به خلق الگوهای متنوعی برای طراحی مسکن امروزی انجامید.

نویسندگان

سارا غلامی

پژوهشگر دکتری، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

جمال الدین سهیلی

دانشیار، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

کمال رهبری منش

استادیار، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ادیبی، حسین. (۱۳۵۸). طبقه متوسط جدید در ایران. تهران: دانشکده ...
  • ازغندی، علیرضا. (۱۳۸۴). تاریخ تحولات سیاسی و اجتماعی ایران. تهران: ...
  • اشرف، احمد و بنوعزیزی، علی. (۱۳۸۶). طبقات اجتماعی، دولت و ...
  • امینی، علی اکبر و ستوده، حسین. (۱۳۹۰). پایگاه طبقاتی برخی ...
  • بانی مسعود، امیر. (۱۳۸۸). معماری معاصر ایران (در تکاپوی بین ...
  • باور، سیروس. (۱۳۸۸). نگاهی به پیدایی معماری نو در ایران. ...
  • بحرانی، محمدحسین. (۱۳۹۵). طبقه متوسط و تحولات سیاسی در ایران ...
  • جانی پور، بهروز. (۱۳۷۹). سیر تحول معماری مسکن تهران در ...
  • حائری، محمدرضا. (۱۳۸۸). خانه، فرهنگ، طبیعت (بررسی معماری خانه های ...
  • حسن پور، ناصر و سلطانزاده، حسین. (۱۳۹۵). عوامل پس زمینه ...
  • حسنی، کیانوش و نوروز برازجانی، ویدا. (۱۳۹۷). الگوی نوین از ...
  • حسنی، کیانوش؛ نوروز برازجانی، ویدا و نصیرسلامی، محمدرضا. (۱۳۹۵). بازخوانی ...
  • حسین زاده، فهیمه. (۱۳۸۷). ویژگی ها و صورت بندی جنبش ...
  • رحمت الهی، حسین و موسوی زاده، سید شهاب الدین. (۱۳۹۰). ...
  • رفعت جاه، مریم. (۱۳۸۶). تحلیل فضاهای محلی در شهرک اکباتان. ...
  • کیاکجوری، خدیجه. (۱۳۵۱). مطالعه درباره مشخصات کوی ها و مساکن ...
  • مختاری طالقانی، اسکندر. (۱۳۹۰). میراث معماری مدرن ایران. تهران: دفتر ...
  • همایون کاتوزیان، محمدعلی. (۱۳۷۴). اقتصاد سیاسی ایران: از مشروطیت تا ...
  • همایون کاتوزیان، محمدعلی. (۱۳۹۲). ایرانیان: دوران باستان تا دوره معاصر ...
  • Cagdas, G. (۱۹۹۶). Shape grammar: the language of traditional Turkish ...
  • Knight, T. (۲۰۰۰). Introduction to shape grammars. In Lecture Notes presented ...
  • Knight, T. & Stiny, G. (۲۰۱۵). Making Grammars: From Computing ...
  • Ozker, M. (۲۰۰۹). Formal properties of grammars. In Handbook of ...
  • Prakash, A; Shekhawat, H. & Goyal, G. (۲۰۱۷). Visual Calculation ...
  • Stiny, G. & Gips, J. (۱۹۷۲). Shape Grammars and the ...
  • Stiny, G. & Gips, J. (۱۹۷۸). Algorithmic aesthetics: Computer models ...
  • Stiny, G. (۱۹۷۶). Two exercise in formal composition. Environment and ...
  • Stiny, G. (۱۹۸۰). Introduction to shape & shape grammar. Environment ...
  • Stiny, G. (۲۰۰۶). Shape: Talking about Seeing and Doing. Cambridge: ...
  • Tepavcevic, B. & Stojakovic, V. (۲۰۱۲). Shape grammar in contemporary ...
  • نمایش کامل مراجع