قاسم حبیبی بی بالانی - دانشیار گروه کشاورزی، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی
شهریار صبح زاهدی - کارشناس ارشد مرکز تحقیقات منابع طبیعی استان گیلان
ضیا باژرنگ - مربی گروه کشاورزی، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی

کشش ریشه های جانبی درختان یکی از شیوه هایی است که در حرکات توده ای خاک تاثیر گذاشته و باعث افزایش پایداری آن می شود. ریشه های جانبی، بر خلاف ریشه های عمودی که به صورت مستقیم باعث افزایش پایداری توده خاک می شود، در مقاومت برشی خاک تاثیر گذاشته و از این طریق باعث افزایش پایداری توده خاک می شود. به منظور تحقیق مقدار کشش ریشه در نظام ریشه های درخت ممرز در منطقه رحیم آباد، واقع در جنگل های جنوب شرق استان گیلان، اقدام به بررسی بر روی ریشه این درخت شود. بر اساس تحقیق انجام شده، مشخص شد که در لایه سطحی خاک (۲۰-۰ سانتی متری)، ریشه های افقی به صورت متوسط در حدود ۱۶۷.۴ نیوتن در مقطع برش ۲۰-۵۰ سانتی متر مربع نیرو وارد نموده و یا باعث افزایش مقاومت برشی خاک، به صورت متوسط به مقدار ۲۴.۵ درصد می شود. نتایج آزمایش ­های انجام شده نشان داد ریشه درختان ممرز، از طریق تاثیر کششی به هم­راه ریشه های عمودی که نقش مهار کننده کل توده خاک اعماق پایین تر را به عهده دارد، بر روی ناپایداری های خاک مناطق شیب دار جنگلی، از قبیل لغزش ها و خزش­ ها اثر محافظتی دارد.

پایداری, خزش, حرکت توده ای, ریشه جانبی, لغزش