کورش شیرانی - استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
عبدالله سیف - استادیار دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان
محمد شریفی کیا - استادیار دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس تهران

پرتاب ماهواره های دارای سنجنده های راداری با گشودگی ترکیبی (SAR)، به ­منظور کاربردهای تداخل سنجی تفاضلی، فرصت جدیدی برای آشکارسازی و پایش تغییر شکل های بطئی، کند و حتی سریع زمین فراهم آورده است. این پژوهش با هدف مقایسه و ارزیابی کارایی دو سنجنده راداری در شناسایی، پایش و تهیه نقشه ثبت زمین لغزش در ارتفاعات دنای زاگرس واقع در جنوب استان اصفهان با استفاده از تکنیک تداخل سنجی تفاضلی تصاویر ماهواره ای راداری با گشودگی ترکیبی (D-InSAR) اجراء شده است. بدین منظور، دو سری تصویر شامل تعداد ۱۷ و ۲۱ تصویر راداری به­ ترتیب از سنجنده PALSAR و ASAR از ماهواره های ALOS و ENVISAT انتخاب و به روش D-InSAR پردازش شد. در نتیجه پردازش های اولیه، از بین زوج های تصویری تشکیل شده، ۱۶ زوج تداخل نگار از دو سنجنده فوق الذکر بین سال های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۱ میلادی مناسب پردازش های بعدی تشخیص داده شدند. بر اساس نتایج پردازش تصاویر راداری و مشاهدات میدانی ۹۱۴ زمین­ لغزش به مساحت ۱۳۵۷۸ هکتار تشخیص داده شد. بیشترین جابه­ جایی قائم در منطقه ۱.۵۸ متر از تاریخ ششم می ۲۰۱۰ تا دوم سپتامبر ۲۰۱۱ به­ ترتیب مربوط به دو زوج تصویر PALSAR و ASAR می باشد. نتایج این پژوهش نشان داد تصاویر راداری PALSAR و ASAR و روش پردازش تداخل سنجی تفاضلی دارای دقت و کارایی مناسبی برای شناسایی، پایش و تهیه نقشه پراکنش زمین لغزش ها نسبت به دیگر روش ها (بازدید زمینی در سطح گسترده، عکس های هوایی و تصاویر اپتیک) می باشد. تصاویر PALSAR به­ دلیل طول موج بلندتر، نفوذ بیشتر و کاهش ناهمدوسی نسبت به تصاویر بهتری در تهیه نقشه پراکنش زمین لغزش دارند. در عین حال تصاویر ASAR توانایی بهتری در تهیه نقشه پراکنش زمین لغزش دارند. در عین حال تصاویر ASAR به­ دلیل طول موج کوتاه تر، جزئیات بیشتری از لغزش را می تواند ارایه دهد.

تداخل نگار, روش D-InSAR, سنجنده های راداری, ماهواره ALOS, ماهواره ENVISAT