کاربرد تصاویر ماهواره ای و تحلیل گل باد در شناسایی منشا تپه‎‎‎های ماسه ای خوزستان

گسترش تلماسه ­ها در ۱۵ استان کشور با مساحت حدود ۴.۴ میلیون هکتار و به صورت ۵۶ ارگ، یکی از سطوح ژئوموفورلویکی مهم در ایران است. مطالعات دفتر فنی تثبیت شن و بیابان زدایی در کشور با توجه به نتایج طرح ­های مطالعاتی، چهار منطقه در استان خوزستان شامل اهواز، دشت آزادگان، شوش و امیدیه را مناطق بحرانی و فعال فرسایش بادی معرفی نموده است که ۲۷۹۵۰۵ هکتار از اراضی استان خوزستان را شامل می­ شود. هدف از این تحقیق، بررسی و جهت یابی مناطق منشا این تلماسه­ ها با تاکید بر فنون دورسنجی می­ باشد. به منظور جهت یابی مناطق منشا، جهت بادهای منطقه با استفاده از نمودارهای گل‎باد مورد بررسی و آنالیز قرار گرفت. با بهره­ گیری از روش ­های پردازش تصاویر +ETM سال ۲۰۰۲ نظیر افزایش تباین، ترکیب کاذب رنگی، طبقه بندی نظارت نشده تصاویر، به کارگیری فیلتر و تحلیل طیفی و تلفیق نتایج به دست آمده از این تکنیک ­ها از یک سو و تحلیل گل بادها از سوی دیگر می­ توان محل های برداشت ماسه­ ها را شناسایی نمود. نتایج حاصل از جهت یابی مناطق برداشت موید این موضوع هستند که منشا تلماسه­ های روان خوزستان در قطاع شمال غرب تا غرب واقع شده ­اند. دشت ­های آبرفتی و سیلابی، آبرفت­ های بادبزنی شکل، زمین­ های کشاورزی، پیچان رودهای خشک و نیز سازندهای حساس به فرسایش از جمله سازند آغاجاری و سازند بختیاری که در قطاع شمال غرب تا غرب قرار دارند، مناطق برداشت می باشند.

کلیدواژه ها:

تصاویر +ETM ، تلماسه ، سنجش از دور ، منشایابی ، GIS