چگونگی حضور کلام امام علی (ع) در نوبت های دوم و سوم تفسیر کشف الاسرار میبدی

تحلیل و بررسی محتوای متون عرفانی نشان می دهد که مبانی فکری اغلب اهل معرفت، به شیوه های مختلف تحت تاثیر قرآ ، ن سنت نبوی و معارف اهلبیت (ع) واقع شده و این عوامل به عنوان خاستگاههایی مهم و اثرگذار، به طور گسترده در این متون مورد توجه و تمثل قرار گرفته است. این اثرپذیری درمنابع مکتوب دوره های نخست عرفان و تصوف اسلامی نمایان است و در این میان کلام امام علی (ع) که مبانی و دستمایه های خود را در عرصه تفکر واندیشه از قرآن و سنت پیامبر (ص) گرفته، پس از کلام مقدس وحی بیشترین تاثیر را بر شعر و ادب عرفانی داشته است. علاوه بر محتوای عمیق، جنبه هایبلاغی و ادبی کلام امام علی (ع) عامل مهمی بوده تا ادبا، شعرا و نویسندگان بزرگ ادب عرفانی در طول تاریخ آن را مورد استفاده و استناد قرار دهند. تعبیرات صوفیه از کلام امام علی (ع)، گاه مبتنی بر زبان عبارت، استشهاد و تفسیر است و بیشتر جنبه تعلیمی دارد و گاهی حاصل ذوق و درک باطنی ایشان است که از راه تصفیه درون حاصل شده و به زبان اشارت بیان می شود. از میان متون نثر عرفانی در قرن ششم هجری، کشف الاسرار میبدی از پرمعناترین متون عرفانی ادب فارسی است که از کلام امام علی (ع) اثر پذیرفته است. با توجه به آمیختگی زبان عبارت و اشارت در تفسیر میبدی و نیز پیوند ناگسستنی اندیشه های این اثر با کلام امام علی (ع)، پژوهش حاضر به بررسی چگونگی حضور کلام امام علی (ع) در نوبت های دوم و سوم این اثر می پردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد. استفاده میبدی از کلام امام (ع) در نوبت دوم بیشتر به شیوه استشهاد و استفاده از زبان عبارت است و در نوبت سوم غلبه بر تاویل و بهره گیری از ظرافت های ادبی ست.

کلیدواژه ها:

کشف الاسرار میبدی ، بازتاب ، امام علی (ع) ، تفسیر ، تاویل