بررسی تاثیر رسانه های جمعی در گرایش به هویت ملی (مطالعه موردی شهروندان شهرستان کاشان در سال ۱۳۹۰)

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات میان رشته ­ای در رسانه و فرهنگ، دوره: 2، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_MEDST-2-1_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 294
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محسن نیازی

دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی دانشگاه کاشان

الهام شفائی مقدم

کارشناس ارشد مطالعات فرهنگی، دانشگاه کاشان

چکیده

امروزه رسانه های جمعی، به منزله شاه راه اطلاعاتی جوامع، و نقش آن ها در فرهنگ و ابعاد گوناگون هویت انسانی، به ویژه هویت ملی، مورد توجه صاحب نظران و محققان علوم انسانی اجتماعی قرار گرفته است. در این ارتباط رویکردها و ره یافت های نظری متفاوتی عرضه شده است. نظریه ارتباطات گلوله ای بر شکل گیری هویت بر مبنای رسانه ها تاکید کرده است. دربرابر، برخی صاحب نظران به قدرت تحلیل اطلاعات و فرهنگ بهره وری از رسانه ها اشاره کرده اند. در این میان، برخی نیز با عرضه رویکرد تعادلی بر نقش دوگانه و متناقض رسانه ها در شکل دهی و فرسایش هویت ملی تاکید داشته اند. با توجه به موارد فوق، هدف اساسی این مقاله بررسی میزان و نوع محتوای برنامه های مورد استفاده از رسانه های تلویزیون و ماهواره و اینترنت و میزان گرایش به هویت ملی شهروندان و نیز چگونگی رابطه بین متغیرهای فوق در جامعه آماری مورد مطالعه کاشان، به منزله شهری سنتی و در معرض نوگرایی، است. این پژوهش از نوع مطالعه پیمایش بوده است و داده های تحقیق با استفاده از روش پرسش نامه توام با مصاحبه جمع آوری شده است. برای سنجش متغیرهای اصلی و وابسته تحقیق از ده گویه در قالب طیف لیکرت استفاده شده است. اعتبار و روایی طیف با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بررسی و با توجه به نتایج آزمون (۸۴/۰=a) تایید شده است. درمجموع، یافته های تحقیق و نتایج محاسبات آماری مربوطه رابطه معنی دار و مثبت بین میزان استفاده از تلویزیون و میزان گرایش به هویت ملی (۲۵۲/۰=Tb) و نیز رابطه معنی دار و منفی بین میزان استفاده از ماهواره و اینترنت با میزان گرایش به هویت ملی را به ترتیب با ۱۹۹/۰- و ۲۷۱/۰-=Tc در سطح اطمینان ۹۹% تایید کرده است. هم چنین، نتایج آزمون کای اسکوئر معنی داری رابطه بین نوع محتوای برنامه های مورد استفاده از تلویزیون و ماهواره و اینترنت با میزان گرایش به هویت ملی را تایید کرده است. نتایج تحلیل رگرسیون با ضریب بتای ۲۷۶/۰- تاثیر منفی متغیر میزان استفاده از ماهواره و با ضریب بتای ۲۶۸/۰ تاثیر مثبت میزان استفاده از تلویزیون در میزان گرایش به هویت ملی پاسخ گویان را نشان می دهد.

کلیدواژه ها

اینترنت, تلویزیون, رسانه های جمعی, ماهواره, هویت ملی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.