تاثیر برنامه پیشگیری از قلدری الویس بر روابط با همگنان و رفتارهای قلدری کودکان قلدر

مقدمه: قلدری پدیده ای بسیار شایع است و برای افراد درگیر در آن عواقب روان شناختی شدیدی به بار می آورد. قلدری ممکن است آغاز اختلال شخصیت ضداجتماعی و رفتارهای خشن در نوجوان و بزرگسال باشد. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه پیشگیری از قلدری الویس (Olweus) بر روابط با همتایان و رفتارهای قلدری کودکان قلدر مدارس ابتدایی شهر یزد بود. روش: پژوهش حاضر از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون/ پس آزمون / پیگیری با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری را تمامی دانش آموزان پسر قلدر مدارس ابتدایی شهر یزد در سال تحصیلی ۹۷-۱۳۹۶ تشکیل می دهد. روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای بود که در طی دو مرحله صورت گرفت و ۳۷ دانش آموز قلدر انتخاب و در قالب دو گروه آزمایش (۱۸ نفر) و کنترل (۱۹ نفر) به شکل تصادفی قرار داده شدند. گروه آزمایش برنامه آموزشی پیشگیری از قلدری الویس را طی ۱۵ جلسه ۹۰ دقیقه ای (هفته­ای ۲ جلسه) دریافت کرد. برای گروه کنترل مداخله­ ای صورت نگرفت. جهت گردآوری داده ­ها از پرسشنامه تجدیدنظر شده قلدر/ قربانی الویس (Olweus)، مقیاس سنجش روابط همتایان ریجبی و اسلی (Rigby and Slee) و روش جامعه سنجی داج و همکاران (Dodge et al) استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس مختلط نشان داد برنامه آموزشی پیشگیری الویس به­طور­معناداری روابط با همتایان  (۰/۰۵p<) کودکان قلدر را افزایش (۰/۰۵p<) و رفتارهای قلدری این کودکان را کاهش داده است (۰۵/۰p<) و این تاثیر برای هر دو متغیر روابط با همتایان (۰۵/۰p<) و رفتارهای قلدرانه (۰/۰۵p<) تا مرحله پیگیری پایدار بوده است. نتیجه ­گیری: پژوهش حاضر نشان داد که استفاده از برنامه پیشگیری از قلدری مبتنی بر دیدگاه الویس (OBPP) می تواند یکی از برنامه های اثربخش و کارآمد بر روابط کودکان قلدر با همتایان و رفتارهای قلدری آن ها باشد.

کلیدواژه ها:

Olweus's bullying prevention program ، relationships with peers ، bullying behaviors ، elementary students. ، برنامه پیشگیری از قلدری الویس ، روابط با همتایان ، رفتارهای قلدری ، دانش آموزان ابتدایی