سمانه عباسی - MSc of Guidance and Counseling, Consulting Group, Islamic Azad University, Khomein Branch, Iran
مریم باقری پناه - Department of Clinical Psychology, Islamic Azad University, Kish International, Iran
آزیتا امیرفخرایی - Young and Elite Researchers Club, Islamic Azad University, Bandar Abbas Branch, Bandar Abbas, Iran
مریم خروشی - Department of Family Counseling, Islamic Azad University, Quchan Branch, Iran
فهیمه بیدقی - Master of Clinical Psychology, Islamic Azad University, South Tehran Branch, Kish International College Campus, Kish, Iran

مقدمه: مشکلات روان­شناختی بیماری­های مزمن از جمله مولتیپل اسکلروزیس که اغلب نادیده گرفته می شوند، لزوم توجه بیشتر به درمان مناسب را روشن می­سازد. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر افسردگی و نظم ­جویی هیجانی در بیماران مبتلا به ام اس انجام شد. روش کار: این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی با طرح پیش ­آزمون- پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی بیماران زن و مرد مبتلا به ام اس بود که در سال ۱۳۹۶ به بیمارستان تخصصی امام رضا(ع) شهرکرمانشاه مراجعه نمودند. با روش نمونه ­گیری هدفمند ۴۰ نفر انتخاب و به­ صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه بیمارستانی اضطراب- افسردگی و پرسشنامه نظم­ جویی هیجانی بود. اطلاعات به ­دست آمده با نرم ­افزار ۲۲-SPSS و روش­های آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس چندمتغیری(MANCOVA) تحلیل شد. یافته: نتایج پژوهش نشان داد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی توانسته میانگین نمرات افسردگی گروه آزمایش را در مقایسه با گروه گواه کاهش دهد (۲۴/۴۷=F، ۰/۰۰۲=P و ۰/۶۹۸=Eta). همچنین، نتایج نشان داد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی به ­طور معناداری با کاهش میانگین نمرات راهبردهای ناسازگارانه سرزنش خود (۱۳/۴۳=F و ۰/۰۰۱=P)، سرزنش دیگران (۱۷/۳۱=F و ۰/۰۰۴=P)، فاجعه­ سازی (۱۴/۱۳=F و ۰/۰۰۵=P)، و نشخوارگری (۱۲/۴۹=F و ۰/۰۰۲=P) و نیز افزایش میانگین نمرات راهبردهای سازگارانه پذیرش (۱۴/۰۰=F و ۰/۰۰۱=P)، تمرکز مجدد مثبت (۱۱/۱۰=F و ۰/۰۱۲=P)، تمرکز مجدد بر برنامه ­ریزی (۱۲/۹۷=F و ۰/۰۰۱=P)، ارزیابی مجدد مثبت (۱۳/۸۸=F و ۰/۰۰۸=P) و دیدگاه ­پذیری (۱۶/۵۸=F و ۰/۰۰۲=P) در گروه آزمایش نسبت به گروه گواه همراه است (۰/۰۵>P). نتیجه­گیری: براساس یافته­ های این مطالعه، پیشنهاد می­ شود در مراکز مشاوره، کلنیک ­های درمانی و انجمن ­های ام اس سراسر کشور جهت افزایش نظم­ جویی هیجانی و کاهش افسردگی بیماران مبتلا به ام اس از تکنیک­ های شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی استفاده شود.  

Depression, cognitive therapy based on mind-awareness, emotional regulation, multiple sclerosis., افسردگی, شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی, نظم جویی هیجانی, مولتیپل اسکلروزیس.