الهام کریمی - Islamic Azad University
زهرا دشت بزررگی - Assistant Professor, Department of Psychology, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran

مقدمه: کم توانی ذهنی با مشکلات بسیاری از جمله دشواری رابطه با والدین و مشکلات رفتاری همراه است و یکی از روش های آموزشی برای کاهش مشکلات رفتاری و ارتباطی، آموزش تعامل والد- کودک می باشد. در نتیجه، هدف این مطالعه تعیین اثربخشی آموزش گروهی تعامل والد- کودک بر مشکلات رفتاری و رابطه مادر- کودک در کودکان کم توان ذهنی بود. روش کار: مطالعه حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش دانش آموزان دختر کم توان ذهنی مراجعه کننده به مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی شهر اهواز در سال تحصیلی ۹۸-۱۳۹۷ بودند. از میان آنان ۲۴ نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه مساوی (هر گروه ۱۲ نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش ۱۰ جلسه ۶۰ دقیقه ای با روش آموزش گروهی تعامل والد- کودک آموزش دید و گروه کنترل در لیست انتظار برای آموزش قرار گرفت. ابزارهای پژوهش پرسشنامه های مشکلات رفتاری راتر (۱۹۶۷) و رابطه مادر- کودک پیانتا (۱۹۹۴) بودند. داده ها به کمک نرم افزار SPSS-۲۱ و با روش تحلیل کوواریانس تک متغیری تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که بین گروه های آزمایش و کنترل از نظر مشکلات رفتاری و رابطه مادر- کودک تفاوت معنی داری وجود داشت. به عبارت دیگر، آموزش گروهی تعامل والد- کودک باعث کاهش مشکلات رفتاری (۰۰۱/۰P<، ۷۹۴/۶۱F=) و بهبود رابطه مادر- کودک (۰۰۱/۰P<، ۳۳۷/۵۸F=) در کودکان کم توان ذهنی شد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج، استفاده از روش آموزش گروهی تعامل والد- کودک در کنار سایر روش های آموزشی برای کاهش مشکلات رفتاری و بهبود رابطه مادر- کودک در کودکان کم توان ذهنی توصیه می گردد.  

Parent-Child Interaction, Behavioral Problems, Mother-Child Relationship, Mentally Retarded, درمان, تعامل والد- کودک, رابطه مادر- کودک, مشکلات رفتاری, کم توان ذهنی