واکاوی مبانی فقهی حمایت کیفری از حق امنیت شهروندان غیرمسلمان ذمی و مستامن در سایه حکومت اسلامی

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه سیاست دفاعی، دوره: 30، شماره: 115
  • کد COI اختصاصی: JR_JIHU-30-115_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 231
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احسان مرادزاده

دانشجوی دکتری رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

محمد حسن گلی شیردار

نویسنده مسئول: دانشیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه امام صادق (علیه السلام)، تهران، ایران

سید ابوالقاسم نقیبی

دانشیار، گروه فقه و حقوق، دانشگاه شهید مطهری (ره)، تهران، ایران

چکیده

امنیت از موضوعات بسیار مهم و رایج حیات بشری از قرون گذشته تا به امروز بوده است که درزمره حقوق شهروندی قرار می گیرد و یکی از مهم ترین حقوق شهروندی در اندیشه اسلامی، تامین و تضمین امنیت حیات فرد است. غیرمسلمانان ذمی و مستامن با قرارداد ذمه یا امان، تحت حمایت حکومت اسلامی قرار می گیرند و از حقوق شهروندی برخوردار می شوند. در حقوق اسلامی از حیات شهروندان مسلمان با شناسایی قصاص قاتل به قتل عمد، حمایت کیفری به عمل آمده است. حال این سوال مطرح می شود آیا شهروندانی که مسلمان نیستند و براساس قرارداد ذمه یا امان تحت حمایت حاکمیت اسلامی قرارگرفته اند، می توانند از این حمایت کیفری برخوردار شوند؟ پاسخ فقیهان به این سوال متفاوت است. مشهور فقیهان با لحاظ شرط تساوی در دین، قصاص قاتل مسلمان را برنمی تابند. درمقابل عده ای از فقیهان با استناد به اطلاقات ادله قرآنی چون «النفس بالنفس» نظریه حمایت کیفری از حیات اهل ذمه و مستامن با قصاص نفس مسلمان در قتل عمد را می پذیرند. در این نوشتار با خوانش مجدد ادله مربوط، نظریه اخیر مورد تاکید قرارگرفته است.  

کلیدواژه ها

حمایت کیفری, امنیت, قصاص, ذمی, مستامن

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.