خوانش حداکثری از نظریه دینی قانون طبیعی: چالش های معرفت شناختی و راه حل های آنها

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: دوفصلنامه هستی و شناخت، دوره: 7، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_HASPH-7-1_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 179
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ایوب افضلی

کارشناس ارشد فلسفه دین، دانشگاه قم، قم، ایران.

ابوالقاسم فنائی

استادیار دپارتمان فلسفه، دانشگاه مفید، قم، ایران.

چکیده

خوانش حداکثری از نظریه دینی قانون طبیعی، دیدگاهی است که تبیین و کشف توصیه های اخلاقی دین را بدون رجوع به متون مقدس ممکن می داند. این خوانش بر دو اصل زیر استوار است: (۱) کاربست قانون طبیعی به عنوان چارچوبی تبیینی برای توصیه های اخلاقی دین؛ و (۲) تاکید بر توانایی خرد طبیعی در شناخت کامل قانون طبیعی. یکی از بحث انگیزترین ابعاد این نظریه بعد معرفت شناختی آن و نقش خرد طبیعی در شناخت قانون طبیعی است. این مدعا که در پرتو خرد طبیعی می توان همه توصیه های اخلاقی خداوند را شناخت، با چالش هایی مواجه است که در این مقاله آنها را بررسی می کنیم. چهار مولفه بایسته این خوانش برای حل چالش های معرفت شناختی عبارتست از: (۱) اعتبار الاهیاتی قانون طبیعی؛ (۲) دلالت دینی مستقل از متن مقدس؛ (۳) فراگیری در ساحت اخلاق هنجاری و اخلاق عملی؛ و (۴) تقدم رتبی بر متن مقدس. در این نوشتار به طرح چالش های معرفت شناختیای میپردازیم که خوانش حداکثری از قانون طبیعی با آن روبروست و می کوشیم با تبیین چهار مولفه مذکور، چارچوبی را نشان دهیم که در داخل آن خرد طبیعی می تواند به شناخت همه توصیه های اخلاقی خداوند دست یابد.

کلیدواژه ها

نظریه اخلاقی قانون طبیعی و الاهیات, نظریه قانون طبیعی, چالش های خوانش حداکثری, بازنمایی قانون طبیعی از اخلاق دینی, قانون طبیعی و خرد طبیعی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.