تطبیق اوج و حضیض انسان در قرآن و مثنوی و انعکاس آن در نگارگری صفوی
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه مطالعات هنر اسلامی، دوره: 18، شماره: 41
- کد COI اختصاصی: JR_ISLART-18-41_009
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 300
نویسندگان
گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران
گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران
گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران
چکیده
نگارگری یکی از هنرهای زیبا و نمادین در ایران است و بررسی آثار برجای مانده از نگارگری نشاندهنده انتقال مفاهیم مهم فردی و اجتماعی در این آثار است. شعر و ادب فارسی نیز از آثاری است که ارزش مهمی در انتقال مفاهیم مهم انسانی دارد. یکی از اصلیترین دغدغههای مولانا انسانشناسی است و یکی از کتابهایی که مولانا از آن بسیار تاثیر پذیرفته قرآن است؛ از موارد تاثیرپذیری از قرآن، انعکاس شخصیتهای نیک و بد قرآنی در مثنوی است. این پژوهش به روش «تطبیقی-تحلیلی» انجام گرفته است. یافتههای پژوهش حاکی از این است که بسیاری از الگوهای ارائه شده در مثنوی، با الگوهای قرآنی مطابقت دارد؛ بیشتر این الگوها یا انبیای الهی هستند یا اولیای الهی؛ انبیای الهی همچون: آدم، ابراهیم، نوح، داوود، سلیمان، صالح، یونس، موسی، یوسف، عیسی و محمد(علیهم السلام)، و اولیای الهی مانند: بایزید بسطامی، منصور حلاج، فضیل عیاض، شقیق بلخی و ...؛ و برخی مظاهر انسان در حضیض افراد ظالم تاریخ، پادشاهان ستمگر و حاکمان خونریز هستند؛ همچون: قابیل، فرعون، نمرود، قارون، ابوجهل، ابولهب، و حجاج یوسف. مولانا این الگوهای انسانی را به طریق رمز و نماد به کار برده و اغلب از آنها و رویدادهای مربوط به زندگیشان، برداشتهای عارفانه نموده است و هدفش این بوده که نشان بدهد هریک از این الگوها، نماد چه فضایل یا رذایل اخلاقی هستند. در نگاره های برجای مانده از دوره صفوی نیز میتوان مضامینی از ارزشمندی انسان را مشاده کرد.اهداف پژوهش:۱.بررسی سیمای انسان در مثنوی و تطبیق آن با قرآن.۲.بررسی اوج و حضیض سیمای انسان در نگارگری دوره صفوی.سوالات پژوهش:۱.اوج و حضیض انسان از دیدگاه مثنوی و قرآن چگونه است؟۲.سیمای انسان چه بازتابی در نگارگری دوره صفوی دارد؟کلیدواژه ها
مثنوی, قرآن, انسان, انسان در اوج, انسان در حضیض, نگارگری دوره صفویاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.