احمدرضا مختاری - دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان
عادل امامی - دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان
علی اکبر دهقان زاده بافقی - گروه مهندسی معدن، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بافق، بافق
فرح رحمانی - مدیریت زمین شناسی پزشکی، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهر

در این پژوهش جنوب رشتهکوه ایرانکوه که در آن معادن سرب و روی در حال استخراج بوده و فرآوریکانسنگ نیز صورت میگیرد، مورد مطالعات ژئوشیمیایی محیطزیستی قرار گرفته است. نمونهبرداری از خاک در یک شبکه تقریبا منظم و در فواصل 500×500 متر صورت پذیرفته و عیار سنجی توسط دستگاه ICPOES انجام شده است. در این پژوهش از استانداردهای کشور کانادا به منظور تعیین ماکزیمم حدود مجاز عناصر در زمینهای کشاورزی استفاده گردیده است. بر اساس این استاندارد چهار عنصر سرب، روی، نیکل وکرم دارای مقادیر بیش از حد مجاز میباشند. به منظور تعیین عوامل موثر در پراکندگی عناصر و پارامترهایتاثیر گذار در آلودگی از آنالیز مولفههای اصلی استفاده شده که نتایج به خوبی تجمع روی و سرب را همراه با پاراژنزهای عنصری تشکیل دهنده کانسار (Ba, Cd, Ag) در مولفه دوم همراه با بار بالا نشان میدهد. این امر همراه با بالا رفتن غلظت روی و سرب با حرکت به سمت دامنه کوه و مجتمع معدنی به وضوح گسترش پراکندگی این عناصر را تحت عوامل زمینی (geogenic) و یا فعالیتهای انسانی (anthropogenic) نشان می دهد.

آنالیز مولفههای اصلی، عناصر سنگین، آلودگی خاک، رشته کوه ایرانکوه