سیدمرتضی حیدری - کارشناسی ارشد مهندسی استخراج معدن دانشگاه ارومیه
سعید حاجی لو - کارشناسی ارشد مهندسی استخراج معدن دانشگاه ارومیه
حسن مومیوند - عضو هیئت علمی و استادیار گروه معدن دانشگاه ارومیه
حامد سرادار - کارشناسی ارشد مکانیکسنگ، عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسل

اختلاف ویژگیهای مکانیکی پایههای معدنی همچون زغالسنگ با لایههای در برگیرنده آنها باعث ایجاد تنشهای اصطکاکی در محل تماس لایهها و توسعه آنها در داخل پایهها به صورت تنشهای افقی (تنشهای جانبی در برگیرنده)میشود. مقدار تنش افقی، قائم، مقاومت محوری در معیار شکست تحت تنشهای سه محوری و ضریب اطمینان به شیوه-ای نو در نقاط مختلف پایههای زغالسنگ به عنوان تابعی از نسبت عرض به ارتفاع آنها در معدن طبس به روش عددی با استفاده از نرم افزار FLAC3D تعیین شده است. نتایج توزیع پیچیدهای از تنش افقی(σh) ناشی از اصطکاک و نسبت عرض به ارتفاع و تنش قائم (σv) در داخل پایههای زغالسنگ تحت بار یک محوری از بیرون را نشان میدهد. تنش افقی با افزایش فاصله از لبه تا مرکز پایه برای نسبتهای مختلف عرض به ارتفاع افزایش مییابد. همچنین تنش افقی با افزایش نسبت عرض به ارتفاع پایه در بخش میانی پایه کاهش مییابد. تنش قائم باافزایش نسبت عرض به ارتفاع پایه در بخش میانی پایه کاهش مییابد. یکی از علتهای کاهش تنش افقی در بخش میانی پایه با افزایش نسبت عرض به ارتفاع کاهش مقدار تنش قائم میتواند باشد. در کل تنش قائم روی صفحه گذرنده از وسط ارتفاع پایه خیلی بیشتر از تنش افقی است. بادر دست داشتن توزیع تنشهای سه محوری و معیار شکست، ضریب اطمینان نیز در نقاط مختلف پایهها تعیین شده است.ضریب اطمینان بویژه در بخش میانی با افزایش نسبت عرض به ارتفاع پایه افزایش مییابد اما شیوه تغییرات آن در داخل پایه با افزایش نسبت عرض به ارتفاع متفاوت است.

تنش افقی، قائم، عرض، ارتفاع، پایه معدنی، ضریب اطمینان