شرق مدیترانه و تاثیر آن بر قلمروسازی ژئوپلیتیکی ایران در جنوب غرب آسیا

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه جغرافیای سیاسی، دوره: 4، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JPG-4-3_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 266
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

یاشار ذکی

استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران

حسن کریمی

دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران، نویسنده مسئول

محمدباقر قالیباف

دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران

جواد اطاعت

دانشیار علوم سیاسی، علوم و اندیشه سیاسی، دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

حوضه مدیترانه نام منطقه بزرگی در اطراف دریای مدیترانه است. این حوضه شامل دریای مدیترانه و مناطق قاره­ای نزدیک به ساحل جنوب اروپا، شمال آفریقا و شرق مدیترانه است. مهم ترین بخش حوضه مدیترانه که در کمربند شکننده خاورمیانه نیز واقع شده است، «شرق مدیترانه» است. این حوزه کانون رقابت سه قدرت ایران، ترکیه و عربستان است. ایران از همان آغاز پیروزی انقلاب اسلامی بر شرق مدیترانه متمرکز شده و این منطقه یکی از کانون های نفوذی ایران است. سه کشور سوریه، لبنان و فلسطین اشغالی هسته اصلی ژئوپلیتیکی ایران در شرق مدیترانه هستند. در این پژوهش که روش تحقیق، توصیفی تحلیلی بوده و برای جمع­آوری اطلاعات از منابع مکتوب و اینترنت استفاده شده، در پاسخ به این سوال که شرق مدیترانه چه تاثیری بر قلمروسازی ژئوپلیتیکی ایران در جنوب غرب آسیا دارد؟ می­توان گفت که شرق مدیترانه جایگاه ژئوپلیتیکی مهمی در قلمروسازی ایران در جنوب غرب آسیا و نهایتا رهبری آن بر جهان اسلام دارد.یافته­های این پژوهش حاکی از آن است که موقعیت شرق مدیترانه در ساحل دریای مدیترانه، نزدیکی به تنگه­های جبل الطارق و سوئز، وجود اقلیت های شیعه در سوریه و لبنان، تنها کشورهای نزدیک به ایران در اتخاذ سیاست های منطقه­ای و جهانی، مکمل ژئوپلیتیکی ایران در تسلط بر بخش مرکزی جهان اسلام، مسیر انتقال انرژی ایران و عراق به اروپا و نهایتا خاک ریز ایران در مقابله با اسرائیل عوامل ژئوپلیتیکی مهمی هستند که سیاست منطقه­ای ایران را در شرق مدیترانه توجیه می­کنند؛ بنابراین می­توان گفت که قلمروسازی ژئوپلیتیکی ایران در شرق مدیترانه، امری واقع­گرایانه و در راستای تامین منافع ملی ایران است.

کلیدواژه ها

شرق مدیترانه, ایران, قلمروسازی ژئوپلیتیکی و منافع ملی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.