سن سنجی زیرکان به روش اورانیم- سرب در منطقه اکتشافی مس- طلا پورفیری ماهرآباد: شاهدی بر دوره متالوژنیک ائوسن میانی ذخایر پورفیری در شرق ایران

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: فصلنامه زمین شناسی اقتصادی، دوره: 3، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_ECONG-3-1_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 181
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

آزاده ملکزاده شفارودی

فردوسی مشهد

محمد حسن کریم پور

فردوسی مشهد

چکیده

شرق ایران به واسطه رژیم تکتونیکی زون فرورانش در گذشته که به فعالیتهای ماگماتیسمی آلکالن تا کالک آلکالن گسترده در زمان ترشیری انجامیده است، پتانسیل خوبی برای تشکیل کانسارهای مس پورفیری دارد. ماهرآباد اولین منطقه اکتشافی مس- طلای پورفیری بوده که در شرق ایران کشف شده است. این کانسار وابسته به یک سری استوک های پورفیری مونزونیتی تا دیوریتی است که درون سنگهای آتشفشانی جایگزین شده اند. پورفیری های مونزونیتی، نقش اساسی را در کانی سازی داشته اند. زون های دگرسانی گسترده ای شامل پتاسیک، سریسیتیک- پتاسیک، کوارتز- سریسیت- کربنات- پیریت، کوارتز- کربنات- پیریت، سیلیسی- پروپیلیتیک، پروپیلیتیک، کربناته و سیلیسی وجود دارد. کانی سازی به حالتهای افشان، استوک ورک و برش هیدروترمالی اتفاق افتاده است. براساس اکتشاف اولیه، مس بین ۱۷۹ تا ۶۸۳۰ گرم در تن (میانگین ۳۲۰۰ گرم در تن) و طلا بیش از ۱۰۰۰ میلی گرم در تن (میانگین ۵۷۰ میلی گرم در تن) وجود دارد. این منطقه اکتشافی یک ذخیره مس پورفیری غنی از طلاست. سن سنجی لیزر- ابلیشن اورانیم- سرب روی دو نمونه از توده های نفوذی مرتبط با کانی سازی نشان می دهد که پورفیری های مونزونیتی در ۸/۰ ± ۳۹ تا ۸/۰ ± ۲/۳۸ میلیون سال پیش در فاصله زمانی کمتر از یک میلیون سال در ائوسن میانی متبلور شده اند. این اولین سن دقیق را برای دوره کانی سازی های نوع پورفیری مشخص می کند. همچنین نسبت ایزوتوپ اولیه (۸۷Sr/۸۶Sr)i و i(۱۴۳Nd/۱۴۴Nd) اولیه با توجه به سن ۳۹ میلیون سال محاسبه شد. نسبت ایزوتوپ اولیه (۸۷Sr/۸۶Sr)i در توده های مونزونیتی بین ۷۰۴۷/۰ تا ۷۰۴۸/۰ بوده است. نسبت (۱۴۳Nd/۱۴۴Nd)i اولیه نیز بین ۵۱۲۶۹۴/۰ تا ۵۱۲۷۱۳/۰ می باشد. میزان εNd اولیه بین ۴۵/۱ تا ۸۱/۱ است. براساس داده های ایزوتوپی منشاء ماگمای اولیه خارج از پوسته قاره ای بوده است. این پژوهش می تواند برای بررسی جایگاه تکتونو- ماگماتیکی و تکامل شرق ایران مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها

بلوک لوت, ائوسن میانی, زیرکن, زمان سنجی زمین شناسی, لیزر ابلیشن ICP-MS

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.