سارا لعلی فاز - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران
بهنام شفیعی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران
غلامحسین شمعانیان - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران
حسین تقی زاده - امور اکتشافات و مهندسی توسعه، مجتمع مس سرچشمه، شرکت ملی صنایع مس ایرا

پژوهش حاضر اولین گزارش از دادههای ایزوتوپی رنیوم و اُسمیوم در سولفیدهای مس -آهن نهشته شده بارگچه های متقاطع در دگرسانیهای پتاسیک و فیلیک از پنج کانسار مس پورفیری کرمان است که علیرغم محدود بودن دادهها به شناخت منبع تامین کننده فلز برای کانیسازی در سامانه مس پورفیری کمک کرده است. بر پایه این پژوهش، نسبت /188Os187Os آغازین در این کانسارها از حداقل 0/1 تا حداکثر 10 متغیر بود که ناهمگنی ایزوتوپی آشکار شده نشانگر دخالت منابع جبهای و پوستهای در تامین فلز مورد نیاز برای کانی -سازی در سامانه پورفیری بوده است. ثبت مقادیر غیررادیوژنیک از188Os187Os آغازین 0/15 -0/10 در سولفیدهای کانسارهای میدوک و نوچون در محدوده مقادیر جبهای 0/15 -0/13 نشاندهنده نقش اساسی توده نفوذی مشتق از جبه در تامین فلز مورد نیاز برای سیالات کانهساز در این کانسارها است. در مقایسه، انحراف بسیار بزرگ مشاهده شده در0) مقادیر188Os187Os آغازین از مقادیر جبهای برای کانسارهای کرور(10) آبدر1 وسرچشمه 0/79 نشان دهنده سهم بسیار بیشتر منابع پوستهای (قارهای) نسبت به منابع جبهای در تامین فلز برای کانیسازی مس پورفیری در این کانسارها بوده است. ثبت ارتباط معکوس بین عیار میانگین مس کانسارهای پورفیری کرمان و مقادیر188Os187Os آغازین نشان داد که کانسارهای غنی تر از مس نسبت به کانسارهای کم عیار سهم بیشتری از ماگماهای جبه ای فلزدار را در طی تشکیل و تکامل کانیسازی به ارث بردهاند که توانسته اند از عیار مس بالاتری برخوردار شوند. این ارتباط به عنوان کلیدی برای شناسایی و اکتشاف کانسارهای مس پورفیری با عیارهای اقتصادی پیشنهاد می شود.

رنیوم، اسمیوم، منبع فلز، مس پورفیری، کرمان