زمین شناسی، دگرسانی، کانه زایی، پتروژنز، سن سنجی، ژئوشیمی و ژئوفیزیک هوابرد منطقه اکتشافی کوه شاه، جنوب غرب بیرجند

منطقه اکتشافی کوه شاه در کمربند ولکانو- پلوتونیکی ترشیری بلوک لوت واقع شده است. بیش از ۱۷ توده نفوذی اسیدی تا حدواسط با ترکیب دیوریت تا سینیت در منطقه شناسایی شده است. زون های دگرسانی هیدروترمالی مرتبط با توده های نفوذی شامل آرژیلیک، پروپیلیتیک، آرژیلیک پیشرفته، سیلیسی، کوارتز- سریسیت- پیریت، گوسان و برش هیدروترمالی است که اغلب با یکدیگر تداخل کرده و این امر به همراه هوازدگی شدید، سبب پیچیدگی تفکیک زون های دگرسانی شده است. کانی سازی به شکل سولفیدی (پیریت و به مقدار کمتر کالکوپیریت) و اکسیدهای آهن دانه پراکنده و رگه چه های استوک ورک کوارتز- اکسیدآهن مشاهده می شود. توده های منطقه، متاآلومینوس، کالک آلکالن، شوشونیتی و دارای پذیرفتاری مغناطیسی بالا هستند. توده های نفوذی منطقه در طبقه توده های اکسیدان، سری مگنتیت تیپ I طبقه بندی می شوند. سن این توده های گرانیتوئیدی، بر مبنای سن سنجی U-Pb بر روی کانی زیرکن، ۷/۰±۷/۳۹ میلیون سال (ائوسن میانی) است. داده های رادیوایزوتوپ (نسبت های۸۷Sr/۸۶Sr و ۱۴۳Nd/۱۴۴Nd اولیه و εNd) و داده های ژئوشیمیایی پیشنهاد می کند که توده گرانیتوئیدی کوه شاه از گوشته تهی شده، در کمان ماگمایی مرتبط با زون فرورانش منشا گرفته است. آنومالی ژئوشیمیایی عناصر Cu, Au, Fe, Pb, Zn, As, Sb, Mo, Bi, Hg و نیز Mn, Ba, Te, Se منطبق بر زون های دگرسانی کوارتز- سریسیت- پیریت، گوسان- استوک ورک- برش هیدروترمالی، توده های سیلیسی بی قاعده و آرژیلیک پیشرفته هستند. آنومالیهای ژئوفیزیکی، منطبق بر زون های دگرسانی هیدروترمالی و کانی سازی است که نتایج و تفاسیر آنها الگویی پیچیده از مناطقی نیمه مدور تا بیضوی در جهت شمال شرق- جنوب غرب را مشخص می سازد. این شواهد، مشابه با مناطق دیگر شناسایی شده سیستم مس- طلا پورفیری و اپی ترمال طلا در ایران و جهان است.

کلیدواژه ها:

پورفیری مس- طلا ، ائوسن میانی ، لوت ، کوه شاه ، ایران